Vandaag is voorpaginanieuws bij het FD dat EBA zich zorgen maakt over de omgang door banken met de antiwitwasregels, lees Europese Bankenautoriteit vreest dat witwasregels doel voorbij schieten door Rutger Betlem en Johan Leupen.
De praktijk leert dat ondernemers en organisaties terughoudend zijn met het uiten van kritiek op banken, in de vrees de relatie met de banken te schaden. Gevolg daarvan is dat de banken te weinig tegenspraak krijgen. Het is belangrijk dat die tegenspraak er wel komt, zodat banken hun werkwijze kunnen verbeteren en discriminatie kunnen voorkomen. Verder is het van belang dat de overheden worden aangesproken op onvolkomenheden in de regelgeving.
Het zou goed zijn als branche-organisaties van ondernemingen dit onderwerp op hun agenda’s zouden zetten.
Ook voor consumenten is de-risking belangrijk. Zo zijn Nederlandse banken niet happig op het accepteren van mensen die belastingplichtig zijn in de Verenigde Staten en hebben banken de rekeningen opgezegd van Nederlanders die niet in de EU wonen.
Doe mee aan de consultatie!
Al eerder kondigde ik hier de consultatie van EBA over de-risking aan. Ik roep iedereen op om de ervaringen met banken bij EBA te melden. De consultatie loopt tot en met 11 september aanstaande.
Meer informatie: Berichten op dit blog over de-risking, witwasbestrijding door banken en consument en Wwt. Lees bijvoorbeeld over de problemen van Nederlanders die niet in de EU wonen. MONEYVAL besteedde aandacht aan de-risking.
Aanvulling 3 september 2020 om 19:25 uur
De navolgende artikelen staan niet achter betaalmuren:
- Bankenautoriteit vreest dat witwasregels doel voorbij schieten, Accountancy Vanmorgen
- Bij FD-zuster BNR: EBA onderzoekt effect doorgeslagen witwasregels
Aanvulling 7 september 2020
[1] Op 4 september jl. is in het FD de opinie van Michiel Dill van Clavis verschenen onder de titel “Poortwachters en DNB moeten samen optrekken tegen witwaspraktijken“. Dill toont begrip voor de positie van banken en bekritiseert het ontbreken van samenwerking tussen poortwachters onderling. Hij wil niet wachten op de uitkomsten van het EBA-onderzoek:
Dat de EBA nu zaken onderzoekt is goed, maar het duurt lang voordat er langs die weg een andere aanpak is geformuleerd. Het is gewenst dat de banken inclusief De Nederlandsche Bank als toezichthouder een aanpak formuleren die het hoofddoel realiseert, de economische schade stopt en het voor banken aantrekkelijker maakt om het risico te beheersen in plaats van uit te sluiten.
Helder moet zijn dat er geen enkele ruimte is voor witwassen, belastingontduiking of terrorismefinanciering. Maar daar begint het pas. Ook schadelijke activiteiten als agressieve belastingplanning moeten worden bestreden. Dat lukt alleen als poortwachters en toezichthouders samen optrekken.
Het samenwerkingsverband van banken met de overheid FEC reageerde op LinkedIn op de opinie:
Binnen FEC-PPS, waar zowel DNB als de grootbanken en de NVB onderdeel van uit maken, zoeken we al langer de samenwerking op met als doel de integriteit van de financiële sector te versterken.
Overigens: als er over samenwerking tussen overheid en private sector wordt gesproken, betreft dit aan private kant meestal alleen de grootbanken.
[2] De Nederlandse Vereniging van Banken gaf commentaar op het EBA-artikel van het FD:
Verstandig dat de EBA kijkt naar onbedoelde effecten van witwasregels. Luister hier het commentaar van Yvonne Willemsen, hoofd veiligheidszaken NVB bij @BNR : https://t.co/47dtLWvOLq https://t.co/kGmjIBFWqJ
— NVB (@bankensector) September 3, 2020
Aanvulling 14 september 2020
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft een bericht gepubliceerd onder de titel “Witwasonderzoek soms belemmering voor dienstverlening aan bedrijven“, 11 september 2020. In het bericht valt kritiek op de toezichthouders te beluisteren:
De aangescherpte verplichtingen van banken om als poortwachter te waken voor de integriteit van het financiële stelsel vormen soms een belemmering voor dienstverlening aan bedrijven. Dat geldt des te meer voor sectoren die door toezichthouders worden aangemerkt als hoog risico. Dat schrijft de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) in reactie op een uitvraag van de Europese Banken Autoriteit (EBA) naar de invloed van anti-witwasregelgeving op de beschikbaarheid van financiële diensten.
Naarmate het risico op witwassen groter wordt moeten banken meer informatie uitvragen om zich er van te vergewissen dat klanten hier niet bij betrokken zijn of raken. Wanneer die informatie niet wordt verschaft, of als het niet mogelijk lijkt om maatregelen te nemen om het risico op witwassen voldoende te beperken, mag de bank op basis van de wet geen relatie aangaan of moet zij afscheid nemen van de klant. Banken zetten echter vraagtekens bij het steeds grotere detailniveau van de informatie die toezichthouders vereisen. Daarbij helpt het niet dat toezichthouders geen duidelijkheid verschaffen over het soort ‘bewijs’ dat voldoende is om aan te tonen dat klanten te goede trouw zijn. Dit maakt banken extra voorzichtig.
Banken zijn daarom blij met dit onderzoek van de EBA en hopen dat de uitkomst aanleiding zal zijn voor een open gesprek tussen wetgever, toezichthouders en poortwachters om te kijken hoe we belemmeringen voor bonafide klanten zoveel mogelijk kunnen wegnemen.
Opvallend is dat niet de banken beslissen wat hoog risico is, maar dat dit kennelijk iets is waar DNB en EBA over gaan. De consultatiereactie van de NVB is hier te vinden.
Ellen Timmer - juridische artikelen en berichten 
Dank je wel Ellen , gr
Ook ik moet eraan geloven en ben deze week benaderd door mijn bank Abnamro, wat later bleek: in het kader van Wwft. Dit werd dus niet aan het begin van het gesprek gemeld!
Ik ben al meer dan 35 jaar klant en nooit problemen gehad! En sinds 2004 heb ik ook een zakelijke rekening bij deze bank.
Ik heb een eenmanszaak. In maart 2020 heb ik 8000 euro aan contanten opgenomen. Normaal neem ik nooit contant geld op van mijn zakelijke rekening. Ik heb goede redenen waarom ik dit voor 1 keer wel heb gedaan. De redenen wil ik privé houden en gaat in principe niemand wat aan. Zou je denken…
Al mijn transacties op de rekening zijn voor de rest transparant. Heb geen complexe bedrijfsvoering en hebweinig facturen. Elke EURO die op de rekening binnenkomt, zonder ook maar 1 uitzondering, is te verantwoorden middels verkoopfacturen. Zo ook de inkoopfacturen.
Deze week heeft abnamro mij dus gebeld en een aantal vragen gesteld over een aantal transacties. Ik heb alle vragen beantwoord. Op één na.
Bij de vraag “Waarom heeft u zoveel geld contant opgenomen en wat heeft u met dit geld gedaan?” gingen mijn haren recht overeind staan. Ik heb de beste meneer duidelijk gemaakt dat hij te ver gaat met zijn vragen! En let wel: nu pas legde hij mij uit dat hij mij heeft benaderd in het kader van de Wwft.
Als ik uit het niets een groot bedrag aan contanten op mijn rekening had gestort, dan hebben ze volgens de Wwft alle recht, zelfs een plicht om te vragen waar dat geld opeens vandaan komt en dus mogen ze ook van mij eisen dat ik met bewijzen moet komen. 100% logisch.
Maar, mij ter verantwoording roepen waarom ik mijn eigen geld contant heb opgenomen én wat ik ermee heb gedaan, plus dat ze ook bewijzen willen zien, vind ik te veel ver gaan! Ik ben daarom ook van mening dat dit een enorme inbreuk is op mijn privacy.
Ik heb dus geweigerd daarop antwoord te geven. Een paar dagen later (gisteren) kreeg ik een aangetekende brief van de bank. Hierin staat dat ik geweigerd heb die vragen te beantwoorden en dat ik i.h.k van Wvft hiertoe alsnog verplicht ben èn met bewijzen moet komen. Indien ik niet binnen 10 dagen reageer gaan ze/kunnen ze mijn zakelijke rekening opheffen! Dit staat letterlijk in die brief. En dan ben je 35 jaar klant!
Dit is toch te zot voor woorden. Kan toch niet waar zijn?
Mijn vraag is: Mag en kan de bank, juridisch gezien, van mij eisen dat ik verantwoording afleg over het feit dat ik contant geld heb opgenomen van mijn eigen rekening. En ook nog moet bewijzen wat ik met dat geld heb gedaan?
Eigenlijk wil ik over deze gang van zaken een stevige klacht indienen maar weet bij God niet bij wie of bij welke instantie ik dit kan doen. Kan iemand mij misschien hiermee helpen? (Je zou toch eigenlijk een rechtszaak moeten beginnen tegen zulke praktijken).
Mvg,
Naam is voorlopig even anoniem
Kort door de bocht: de bank mag vragen naar het betalingsverkeer. Apart is dat het hier gaat om het OPNEMEN van contanten in plaats van het storten. Bij een Wwft-onderzoek gaat de bank na of de herkomst van de middelen van de klant legitiem is; van op de bank aanwezige gelden weet de bank dat.
Het klinkt vreemd dat de bank de rekening sluit wegens het niet beantwoorden van vragen inzake die ene contante opname. Overigens kan de opzegging door de bank gevolgen voor de toekomst hebben, nl. als andere banken aan u vragen of er wel eens een relatie is opgezegd door een financiële instelling. Ik verwacht dat dit soort informatie in de toekomst wordt uitgewisseld, dus het opzeggen door de bank levert voor u een ‘antecedent’ op waar geen strafrechter aan te pas komt.
De bank heeft in beginsel de vrijheid zaken te doen met wie zij willen, de vraag is hier wel waarom er geen herhalingsverzoek is gedaan. Verder is de vraag wat de consequenties van het sluiten van de rekening zijn, heeft u nog een andere zakenrekening? Als u niet meer kunt ondernemen, moet de bank een belangenafweging maken.
Mogelijke stappen:
* De bank benaderen en proberen hen tot andere gedachten te brengen, bij voorkeur met rechtsbijstand.
* Klacht indien bij de speciale klachtenafdeling van de bank.
Als dit niet werkt:
* Kort geding (als het dringend is), zitten wel kosten en rechtsbijstand aan vast.
* Kifid-zaak: kan in theorie, ervaring is dat Kifid het vaak eens is met de bank.
* Klacht indienen bij de AFM over onheuse bejegening door de bank.
Afhankelijk van de omstandigheden is mogelijk een klacht in te dienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens.