Naar aanleiding van de uitspraak van het Europese Hof van Justitie over het ubo-register zijn de registers in onder meer Nederland en Duitsland [1] niet meer voor het hele publiek toegankelijk.

Het Hof publiceerde nog een aanvullende mededeling [2].

Tegenoffensief ingezet
Mensen en organisaties die geen respect hebben voor de gegevensbeschermingsrechten van uiteindelijk belanghebbenden (waarvan de meesten geen Russische oligarchen [3] zijn), hebben het tegenoffensief flink ingezet.
Journalistenorganisatie ICIJ doet dat door één van de eisers onder uit te halen [4].
Transparency International, Open State Foundation en Tax Justice [5] schreven een opiniestuk in het FD, naar aanleiding waarvan Simon Hania opmerkt:

Tot nadenken stemmend hoe de eerbiedwaardige organisaties achter deze opinie een zorgvuldige afweging tussen grondrechten op persoonlijke veiligheid en bescherming van de persoonlijke levenssfeer bij Jan en alleman neerleggen ipv bij democratisch gecontroleerde organen.

Heel bont maakt deze dame het, door de uitspraak van de hoogste Europese rechter “super bad” en “shockingly stupid and damaging” te noemen:

1/20 Dear friends, I need to draw your attention to something super bad and super important (and it doesn’t originate from Russia for once). Last week the EU has taken a shockingly stupid and damaging decision to close down national corporate registers of beneficial owners 🧵🧵🧵 pic.twitter.com/DA3kO7Enlh

— Maria Pevchikh (@pevchikh) November 29, 2022

Geen grondrechten voor uiteindelijk belanghebbenden
Het is wel duidelijk: de grote groep mensen die als ‘uiteindelijk belanghebbende’ in de ubo-registers staan (en waarvan velen geen economisch belang hebben bij de entiteit [6]) hebben geen recht op gegevensbescherming en andere fundamentele rechten.
En burgers (zoals journalisten en not-for-profit organisaties) mogen naar hartenlust datagraaien in andermans persoonsgegevens, zonder dat enige integriteitstoetsing plaats vindt, een duidelijk geval van meten met twee maten.

Noten

[1] Op de site van het Duitse ubo-register verscheen op 30 november dit bericht:

Stattgabe der Anträge von Mitgliedern der Öffentlichkeit gem. § 23 Abs. 1 S. 1 Nr. 1 GwG auf Einsichtnahme in das Transparenzregister ist aufgrund des Urteils des Europäischen Gerichtshofs vom 22. November 2022 (Az. C-37/20, C-601/20) bis auf weiteres ausgesetzt
Das Urteil des Europäischen Gerichtshofs (EuGH) vom 22. November 2022 in den verbundenen Rechtssachen C-37/20 und C-601/20 sieht vor, dass die Regelung der EU-Geldwäscherichtlinie ungültig ist, die EU-weit vorsieht, dass die Informationen über die wirtschaftlich Berechtigten der im Transparenzregister eingetragenen Gesellschaften oder anderen juristischen Personen in allen Fällen für alle Mitglieder der Öffentlichkeit zugänglich sind. Aufgrund dieser Entscheidung wurde die Stattgabe der Anträge der Mitglieder der Öffentlichkeit auf Einsichtnahme in das Transparenzregister noch am 22. November 2022 durch die registerführende Stelle bis auf weiteres ausgesetzt. Eine Übermittlung der Daten zu wirtschaftlich Berechtigten erfolgt gegenüber Mitgliedern der Öffentlichkeit seit dem Mittag des 22. November 2022 derzeit nicht.

Die registerführende Stelle wird zeitnah über die weiteren Auswirkungen des EuGH-Urteils für die Einsichtnahme für Mitglieder der Öffentlichkeit informieren.

[2] De aanvulling werd op linkedin aangekondigd, de tekst van de Engelstalige versie:

Review of the judgment in joined cases C-37/20 and C-601/20

For a proper understanding of the effects of the judgment of the Court of Justice of 22 November 2022 in Joined Cases C-37/20, Luxembourg Business Registers, and C-601/20, Sovim (see press release No 188/22, full text and summary), we believe it is useful to provide some clarification.

The Court’s judgment declared an amendment to the Anti-Money Laundering Directive invalid as it was a disproportionate interference with the fundamental rights guaranteed by the Charter. This amendment, introduced in 2018, provided that information on the beneficial ownership of companies incorporated in the territory of the Member States should be accessible in all cases to any member of the general public.

The effect of this declaration of invalidity is that the 2018 amendment should be regarded as never having taken place. It is therefore the old version of the relevant provision of the Directive, which dates from 2015, that is now applicable. According to this version, information on beneficial owners must be accessible in all cases to any person or organisation able to demonstrate a legitimate interest. (see operative part and point 7 of the judgment).

The judgment states “that both the press and civil society organisations that are connected with the prevention and combating of money laundering and terrorist financing have a legitimate interest in accessing information on beneficial ownership.” (see paragraph 74 of the judgment).

The judgment adds: “The same is true of the persons, … , who wish to know the identity of the beneficial owners of a company or other legal entity because they are likely to enter into transactions with them, or of the financial institutions and authorities involved in combating offences of money laundering or terrorist financing, in so far as those entities do not already have access to the information in question on the basis of [another provision of the Money Laundering Directive]” (see paragraph 74 of the judgment).

In conclusion, the AML Directive, in its version in force following the Court’s judgment, still allows access to beneficial owner information for persons and organisations with a legitimate interest, including the press and certain organisations in society.

Communications Directorate of the Court of Justice of the EU

[3] Een kop die kenmerkend is voor de transparantie-marketing: “EU-Urteil erschwert Suche nach Oligarchenvermögen“, net alsof die oligarchen in het ubo-register staan. De gegevensbescherming van de nette burgers die in het ubo-register staan wordt opgeofferd voor de misdaadbestrijding door de burgersopsporing.

[4] Lees dit artikel.

[5] Hoewel Tax Justice voor eerlijke heffing pretendeert op te komen hebben zo nog nooit interesse getoond voor de slachtoffers van FATCA en Citizenship-Based Taxation (Amerikaanse wetgeving). Voor wiens belangen ze dan wel opkomen is de vraag, misschien de belangen van de overheidsportemonnee.

[6] Zo staat er een grote groep statutair bestuurders in het register, ook al is hun rol ook zichtbaar via het handelsregister. Dat wordt veroorzaakt door de vreemde veronderstelling dat iedere entiteit een ubo hoort te hebben, een veronderstelling die niet is onderbouwd.

[7] Een greep uit de reacties op twitter:

Investigate Europe:

#New #analysis Dark screen for #transparency: Public access to company ownership registers is disappearing rapidly across Europe – following a @EUCourtPress ruling to let 🇪🇺 nations close their databases amid privacy concerns. https://t.co/a9UesIaDX4 #UBO 🧵

— Investigate Europe (@investigate_eu) December 1, 2022

Radovan Pala

Of course. But it significantly curbs transparency, that is the point. And transparency, in a globalised world, is crucial for verification od accuracy of the data, unless a country wields extremely well funded and robust law enforcement (not EU states, perhaps US).

— Radovan Pala (@RadovanPala) December 2, 2022

OCCRP

Investigative journalism suffered a blow last week after the European Court of Justice struck down a key tool in the fight against corruption — public access to company ownership information.

Here’s why “ultimate beneficial ownership” data is so critical👇https://t.co/i2vJCsuOSX

— Organized Crime and Corruption Reporting Project (@OCCRP) November 30, 2022

Open Ownership

Statement from Open Ownership on the Court of Justice of the European Union (CJEU / @EUCourtPress) judgement on public beneficial ownership registers in the EU.https://t.co/X82cQKRmEj #beneficialownership #transparency pic.twitter.com/fex7Qtt39Z

— Open Ownership (@OpenOwnership) November 28, 2022