Op 8 juli jl. verscheen op Follow the Money het artikel ‘Anti-witwasbeleid kost miljarden en levert weinig op‘ van Henk Willem Smits en Hugo Rasch, waarin onder meer wordt gerefereerd aan het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State over de samenwerkingsplannen van de banken. In het artikel passeren diverse onderwerpen de revue, zoals de hoge kosten, de branchevreemde activiteiten die ondernemingen moeten verrichten, het ‘de-risken’ (uitsluiten van klanten) en de onuitvoerbare verplichtingen.

Interessant is de kritiek van van Niknam, de grootaandeelhouder van internetbank Bunq, die een geschil met DNB heeft en die naar aanleiding van de verplichting tot ‘transactiemonitoring’ wordt geciteerd met:

‘Een van de zaken die we moesten inrichten was transactiemonitoring. “Wie heeft dit verzonnen”, dacht ik toen ik las wat er moest gebeuren. “Dit kan nooit werken”.’
Niknam doet het daarom anders. Beter en slimmer vindt hij zelf. (…)
En ook grote criminelen worden niet opgespoord met het huidige systeem, stelt Niknam. ‘Tijdens de rechtszaak vroeg de rechter aan DNB hoeveel criminelen we meer zouden hebben opgespoord als Bunq hun analysemethode zou gebruiken. DNB antwoordde: “Dat weten we niet”.’

Niknam heeft ook kritiek op de bancaire samenwerking via Transactiemonitoring Nederland (TMNL):

Hij vindt het anti-witwasbeleid te ver gaan, en met zo’n TMNL gaat het nog veel verder. ‘Ik vind Facebook al eng. Dit TMNL, een organisatie van banken met enorm veel informatie over iedereen, is helemaal doodeng. De bezwaren van de Raad van State wat betreft de privacy zijn helemaal terecht. Het TMNL gaat verder op een heilloze weg.

De auteurs waren zo vriendelijk mij te interviewen, onder meer over TMNL, en onder meer dit te citeren:

‘TMNL zal een soort pseudo-overheid worden zonder passende bescherming van burgers en bedrijven’

Ellen Timmer van Pellicaan Advocaten valt Fisser bij. Ze zegt dat pseudonimiseren niet betekent dat de werkelijke gegevens niet toegankelijk zijn. ‘De overheid kan altijd aan de echte gegevens komen, via de ruime bevoegdheden in de Wwft en andere wetten. Het doel van TMNL is juist om aan de deelnemers zinvolle informatie te verschaffen waarmee zij ongebruikelijke transacties kunnen melden. TMNL zal een soort pseudo-overheid worden zonder passende bescherming van burgers en bedrijven.’