Op 22 juni jl. was in de commissie Financiën van de Tweede Kamer een vergadering over FATCA. Op mijn blog kondigde ik de vergadering aan en meldde de vragen en opmerkingen van de Nederlandse Accidental Americans.

Inmiddels is een conceptverslag van de vergadering beschikbaar gekomen, waaruit blijkt dat de vergadering heeft geresulteerd in twee toezeggingen van de staatssecretaris van Financiën:

• De staatssecretaris zal de Autoriteit Persoonsgegevens een toets laten doen op de privacyaspecten van de gegevensuitwisseling volgens de huidige AVG-regels.
• De staatssecretaris zal in overleg treden met de Nederlandse Vereniging van Banken over voorlichting over en betrokkenheid bij het dreigen met het weigeren van bankrekeningen en andere bankproducten. Overigens komt dat ook aan de orde in zijn gesprekken met zijn Amerikaanse ambtsgenoot, zoals ik het heb begrepen van de staatssecretaris.

De uitlatingen van de staatssecretaris van Financiën zijn verder weinig opwekkend: Nederlanders worden niet beschermd tegen gulzige buitenlandse overheden zoals de Amerikaanse, hij zegt:

Toch even kort en goed: of je nu toeval-Amerikaan bent of Amerikaan, je bent Amerikaan. Als je de Amerikaanse nationaliteit hebt, dan ben je wereldwijd belastingplichtig. Dat is nou eenmaal een gevolg van de Amerikaanse belastingwetgeving. Dat gaan wij echt niet veranderen en dat gaat Amerika ook niet veranderen. Die boodschap is, denk ik, wel duidelijk geworden sinds de FATCA is ingevoerd. We weten ook allemaal waarom de FATCA is ingevoerd. Dat is toch de extraterritoriale werking van het Amerikaanse recht, en in dit geval het Amerikaanse belastingrecht.

Hij erkent de schade die fiscale inwoners van Nederland die geen belastbare inkomsten uit of vermogen in de VS hebben ondervinden (onder meer hoge advieskosten), maar verkondigt zonder dat expliciet te zeggen dat Europees en Nederlands recht geen bescherming bieden. Dus de AVG en het Eerste Protocol EVRM zijn kennelijk dode letters.

Geen zeggenschap over het Amerikaanse belastingstelsel
Natuurlijk heeft Nederland geen zeggenschap over het Amerikaanse belastingstelsel, daar gaat het niet om. Waar het om gaat is dat Nederland niet allerlei grondrechten schendende regels uit landen van buiten de EU, zoals de VS, behoort te importeren. Aangezien de staatssecretaris zelf fiscalist is, weet hij waar het over heeft.

Afstand doen
Overigens blijkt uit de Woo-documenten over FATCA dat destijds is beweerd dat de schade voor fiscale inwoners van Nederland wel mee zou vallen omdat zij makkelijk afstand zouden kunnen doen. Dat is niet waar en komt ook in het verslag aan de orde:

De heer Idsinga heeft ook gevraagd naar de goedkopere of gratis afstandsprocedure. Dat is een hele terechte vraag, zoals alle vragen overigens. Mijn ambtsvoorganger en ik vragen bij de VS al jaren aandacht voor het versimpelen van de aangifte en het goedkoper maken van de afstandsprocedure. Zoals aangegeven in de brief heeft de Treasury nu zelf een voorstel gedaan om de aangifteprocedure te versimpelen. Daar had ik het net over. Daar ga ik verder over praten in dat gesprek. Voor die versoepeling is overigens wel goedkeuring van het Amerikaanse Congres nodig, maar dan helpt het wel dat in ieder geval één Congreslid zich voor deze zaak sterk wil maken. Misschien zijn er nog wel anderen voor te vinden. Wat betreft de hoge kosten voor het afstand doen van de nationaliteit, mochten die niet verlaagd kunnen worden: het is uiteindelijk aan de VS of ze de kosten voor deze procedure willen verlagen, maar ik zal daar absoluut voor pleiten. Dat zijn namelijk toch een beetje, op zijn Nederlands gezegd, kosten op het sterfhuis. Dat is paarlen voor de zwijnen werpen. We blijven ons daarvoor inspannen.

Bizar dat de staatssecretaris over ‘paarlen voor de zwijnen werpen‘ spreekt in relatie tot de hoge kosten voor het afstand doen. Het geeft aan dat hij nul interesse heeft voor de burgers die slachtoffer zijn van FATCA en maar in de smalle beurs moeten tasten.

Idsinga corrigeert dat beeld:

Dan nog even over de kosten die mensen moeten maken ten aanzien van het aanvragen van zo’n TIN of CLS, zoals dat genoemd wordt. Ik begrijp dat er in de procedure bij het aanvragen van een CLS een heel traject achter wegkomt van het alsnog doen van aangifte over meerdere jaren. Ik weet niet exact hoeveel jaar; ik dacht zes of zeven jaren, uit mijn hoofd. Als we dan toch met de Amerikanen spreken om dat proces wat goedkoper te maken, dan denk ik dat dat ook daarin meegewogen zou moet worden. Het is niet alleen die, wat is het, 2.350 dollar of 2.400 dollar voor het aanvragen van zo’n CLS, wat ik echt een behoorlijk bedrag vind. CLN, excuus. Ik word gecorrigeerd vanuit de zaal. Certificate of Loss of Nationality: dat is ‘m. Dat is veel geld. Dat certificaat aanvragen kost op zich al veel geld, maar als daar ook nog eens een heel aangiftetraject achter wegkomt waarbij uiteindelijk het antwoord is “u hoeft niks te betalen, maar u moet wel even de formuliertjes invullen”, dan kan dat een heel duur proces zijn voor heel veel mensen, waarbij de kosten tot meerdere duizenden euro’s of dollars — het is maar hoe je het bekijkt — kunnen oplopen. Als we dan toch met Amerikanen spreken over een verlichting van dat proces, denk ik dat het goed is dat dat aangiftestukje dat daarachter wegkomt, meteen wordt meegenomen.

Geen belangstelling
Conclusie kan zijn dat het ministerie van Financiën nog steeds geen belangstelling heeft voor de grondrechtelijke aspecten van de schade die fiscale inwoners van Nederland ondervinden van onrechtmatige Amerikaanse wetgeving.

Meer op dit blog over FATCA en Citizenship Based Taxation:

• • • inleiding,
    • artikelen op dit blog,
    • overzicht met links naar berichten e.d. van derden,
    • informatiebronnen.