Notarissenorganisatie KNB schreef recent over zowel ubo-register als het overheidsregister van aandeelhouders. Beide berichten neem ik hierna over.

Onderstaand het op 11 oktober jl. verschenen bericht over de laatste ontwikkelingen rondom het ubo-register:

Minister Hoekstra: ‘Privacy UBO verbeterd’
11-10-2019

UBO’s krijgen inzicht in hoe vaak hun informatie wordt geraadpleegd. Ook wordt de identificatie van raadplegers van het UBO-register verbeterd. Met deze twee maatregelen wil minister Wopke Hoekstra van Financiën de privacy van UBO’s verbeteren. Dit schrijft hij in antwoord op vragen van de Tweede Kamer over het wetsvoorstel UBO-register. Op 10 januari 2020 moet het UBO-register in werking treden.
Op grond van de vierde en vijfde anti-witwasrichtlijn moeten de lidstaten van de Europese Unie een gedeeltelijk openbaar UBO-register instellen. In dat register worden van juridische entiteiten zoals vennootschappen en stichtingen de ‘uiteindelijk belanghebbenden’ (ultimate beneficial owners, UBO’s) vastgelegd. In de beantwoording van de Kamervragen gaat Hoekstra in op zorgen over de gedeeltelijke openbaarheid van het register. Verder schrijft hij dat de bouw van het register bij de Kamer van Koophandel (KvK) op schema ligt om vanaf 10 januari 2020 UBO-registraties te kunnen verwerken. De tijdige inwerkingtreding van het wetsvoorstel UBO-register is afhankelijk van de behandeling in het parlement.

Communicatie
In de eerste achttien maanden na inwerkingtreding van de registratieplicht schrijft de KvK alle inschrijvingsplichtige juridische entiteiten aan met het verzoek hun UBO’s in te schrijven. Dit zal gefaseerd gaan om de verwerking van registraties goed te kunnen laten verlopen. Bij nieuwe juridische entiteiten is opgave van de UBO een voorwaarde voor verstrekking van een KvK-nummer. Daarnaast verzorgt de KvK algemene informatie op haar website over de registratieplicht en communiceert zij hierover richting relevante beroeps- en brancheorganisaties.

Registratie
Het registreren van de UBO’s en het accuraat en actueel houden van de informatie moet de juridische entiteit zelf doen. Een belangrijk onderdeel hierin is de documentatie waaruit blijkt dat de opgegeven persoon daadwerkelijk de UBO is. Als door advisering van een notaris – of een andere instelling die valt onder de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) – een juridische entiteit de verkeerde UBO opgeeft, dan voldoet de notaris niet aan zijn verplichtingen op grond van de Wwft. Hiertegen kan handhavend worden opgetreden door de toezichthouders of door het Openbaar Ministerie (OM).

Terugmeldplicht
Om de juistheid van de UBO-registraties te waarborgen bevat het wetsvoorstel verschillende maatregelen. De verstrekking van onderbouwende documentatie moet helpen tegen katvangers. Daarnaast moet een notaris – of een andere Wwft-instelling – een melding doen aan de KvK van ieder verschil dat hij tegenkomt tussen zijn eigen UBO-informatie en het UBO-register.

Toegang
Notarissen en andere Wwft-instellingen moeten bij het aangaan van een nieuwe zakelijke relatie met een juridische entiteit over een bewijs van registratie in het UBO-register beschikken. Zij krijgen zelf beperkte toegang tot het UBO-register. Alleen de volgende gegevens zijn voor hen zichtbaar: naam, geboortemaand en geboortejaar, woonstaat, nationaliteit en de aard en omvang van het door de UBO gehouden economische belang. Deze zes gegevens worden verplicht openbaar. Wwft-instellingen zijn in het kader van cliëntenonderzoek verplicht onderzoek te doen naar de UBO’s van cliënten en hebben gepleit voor ruimere toegang. In dat kader wordt aan de Autoriteit Persoonsgegevens advies gevraagd over toegang voor Wwft-instellingen tot de afgesloten UBO-gegevens.

Centraal aandeelhoudersregister
Hoekstra beantwoordt ook vragen over de samenhang en verschillen tussen het UBO-register en een centraal aandeelhoudersregister (CAHR). De minister wijst in dit verband ook op het kabinetstandpunt over het initiatiefwetsvoorstel CAHR.

Op 7 oktober jl. verscheen een artikel over het overheidsregister van aandeelhouders, waarvan het KNB een warm voorstander is:

Kamerleden willen duidelijkheid over wetsvoorstel centraal aandeelhoudersregister
07-10-2019

Wat zijn de verschillen tussen het UBO-register en het centraal aandeelhoudersregister? Wat is de rol van de notaris bij dat centraal aandeelhoudersregister? En wat zijn de administratieve lasten voor bedrijven? Op donderdag 3 oktober stelden Tweede Kamerleden vragen over het wetsvoorstel centraal aandeelhoudersregister (CAHR) aan initiatiefnemers Henk Nijboer (PvdA) en Mahir Alkaya (SP).
Tijdens de plenaire behandeling van het wetsvoorstel complimenteerden alle aanwezige Kamerleden de initiatiefnemers met hun werk en inzet. Ook erkennen ze allemaal het belang van samenwerking op het gebied van fraude- en criminaliteitsbestrijding. Toch leefden er nog wat vragen. Zo wilden de VVD en D66 weten hoe het zit met de privacy van het centraal aandeelhoudersregister, de overlap met het UBO-register en het kostenplaatje. De PVV maakt het daarentegen niets uit dat er ook een UBO-register wordt opgezet. Edgar Mulder: ‘Het UBO-register heeft een aantal zwakke kanten, bijvoorbeeld dat de info van de ondernemers en de aandeelhouders zelf komt en dat minderheidsaandeelhouders onzichtbaar blijven. Dit register vult een en ander mooi aan.’ Ook GroenLinks en de PvdA wezen hierop.

Digitale oprichting bv
Het CDA keek verder naar de toekomst en wil van de initiatiefnemers weten hoe zij de ontwikkelingen rondom het online kunnen oprichten van bv’s zien in verhouding tot het centraal aandeelhoudersregister. Erik Ronnes: ‘Een Europese richtlijn vereist dat het mogelijk wordt dat mensen online ondernemingen oprichten. Het is niet duidelijk of dit via de notaris zal gaan. Als dit niet via de notaris zal gaan, zal dit ook tot problemen leiden bij de voorgestelde inrichting van het aandeelhouderregister, omdat die leunt op de rol van de notaris.’

CAHR als aanjager
Renske Leijten (SP) liet weten volkomen achter het wetsvoorstel van haar partijgenoot te staan. ‘Als er overlapping is met dat UBO-register, dan kan je toch kijken hoe dat een gecombineerd systeem zou kunnen worden? Daar kan toch gewoon rekening mee worden gehouden? Ik zie niet in waarom anderen dat opvoeren als een belemmering.’ Ook zei ze: ‘Zou het nou niet het beste te zijn om te zeggen: laten we deze wet aannemen en dan gebruiken als aanjager voor de regering om dat UBO-register te implementeren? Daarmee komt er één systeem. Volgens mij zijn de notarissen en vennootschapsrechtadvocaten dan ook blij. Ze zeggen allemaal: kom op met deze wetgeving, wij willen dat graag.’

De initiatiefnemers zijn nu weer aan zet. Zij zullen de vragen beantwoorden in een vervolg op dit debat.

Dit bericht verscheen eerder op het ondernemingsrechtweblog.

Aanvulling 12 augustus 2022
Op Taxlive verscheen een merkwaardig bericht ‘Herziening wetsvoorstel aandeelhoudersregister nodig voor vermogensbelasting’, 3 augustus jl.