Private ondernemingen zoals banken worden steeds vaker ingezet om misdaad op te sporen en te bestrijden. Achter die ondernemingen zitten weer IT-leveranciers en andere service providers die diensten en tools leveren om de misdaadbestrijdingstaak uit te voeren. Kenmerkend is het FD-artikel ABN Amro Ventures koopt zich in bij fraudespeurder, waarin wordt gemeld:
ThreatFabric specialiseert zich in fraudedetectie en bedrijfsonderzoek voor de financiële sector. Het bedrijf kijkt daarbij onder meer naar gedragspatronen van rekeninghouders. De fintech verwacht met het groeikapitaal zijn techniek te verbeteren en zijn buitenlandse expansie te kunnen versnellen.
Het gaat bij de diensten van deze partij niet alleen om de naleving van de antiwitwasregels maar ook om het bestrijden van cybercrime bij de banken zelf. [*]
Er is op dit moment onvoldoende toezicht of de private misdaadbestrijdingsactiviteiten en de daarbij gebruikte tools wel aan grondrechtelijke eisen voldoen en of er niet teveel persoonsgegevens worden verwerkt.
De surveillance samenleving waarin het financiële doen en laten van iedereen permanent gemonitord wordt door private partijen, komt er onherroepelijk aan nu niemand vraagtekens zet bij de data-gulzigheid in de misdaadbestrijding.
[*] Banken en betaalinstellingen beroepen zich bij het klantenonderzoek op grond van de Wwft bij hun rekeninghouders vaak op het feit dat dit klantenonderzoek zou zijn voor de veiligheid van de rekeninghouder zelf, terwijl dat klantenonderzoek natuurlijk over iets anders gaat, nl. of de klant een crimineel is.

