Naar aanleiding van vragen uit de Tweede Kamer over het door de Rabobank uitsluiten van kleine garagebedrijven, liet de Minister van Financiën weten dat dit geen juiste praktijk is (blauwe markering door mij):

Het is in algemene zin aan een bank zelf om haar strategie te bepalen en te bepalen met welke cliënten zij een zakelijke relatie aangaat of voortzet. Banken kennen ook verschillen in hun strategie en focus op klantgroepen, waardoor er doorgaans voor alle klantgroepen voldoende toegang is tot bancaire dienstverlening. In het licht van de toegenomen aandacht voor de bestrijding van witwassen is het begrijpelijk dat banken bestaande en nieuwe klanten kritisch tegen het licht houden, zeker bij klanten actief in een branche waarvan risico’s bekend zijn. Dat is ook wat ik van de banken verwacht. Anderzijds vind ik het belangrijk dat dit proces zorgvuldig gebeurt en met oog voor de klant. De maatregelen die banken nemen moeten proportioneel blijven en burgers en ondernemers niet onnodig in de problemen brengen.

Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme

Op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) is een bank verplicht om risico-inschattingen te maken en daar het klantenacceptatiebeleid op af te stemmen. Ook kan een bank eventueel mitigerende maatregelen treffen om risico’s te beperken. De Wwft verplicht banken alleen om van een klant afscheid te nemen of een nieuwe klant te weigeren als een bank de geconstateerde risico’s niet kan mitigeren of als de klant de benodigde informatie om een goede risicobeoordeling te maken niet aanlevert. Daarbij is het van belang dat de bank per klant een individuele risicobeoordeling maakt. Een verhoogd risico betekent niet dat een groep klanten categoraal geweigerd moet worden.[1] De bank in kwestie heeft bij bestaande klantrelaties in alle gevallen een zorgplicht jegens de klant en dient oog te hebben voor de belangen van de klant. Bij het weren van een groep klanten op basis van een bepaalde jaaromzet lijkt er geen sprake te zijn van een individuele risicobeoordeling en dat vind ik, mede in het licht van de zorgplicht, onwenselijk.

Wanneer een bank bij een bepaalde groep klanten ziet dat deze groep vaak een verhoogd risico met zich meebrengt vind ik het belangrijk dat een bank in overleg treedt met deze groep klanten om te vast te stellen om welke risico’s dit precies gaat, welke maatregelen de sector zelf kan nemen en welke voorwaarden de bank vervolgens nog aan individuele klanten moet stellen om de resterende risico’s te mitigeren. Deze aanpak vergroot de weerbaarheid van de sector en de kans dat witwassen wordt voorkomen.

—

[1] DNB Leidraad Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en Sanctiewet (Sw) 2020, p. 23.