Nederland is aan het nadenken over het bestrijden van ‘ongewenste geldstromen’ naar de not-for-profit, lees dit bericht, waarin het volgende citaat staat: “Het kabinet heeft zorgen over anti-integratieve en anti- democratische aspecten van filantropie bij onwenselijk geachte geldstromen uit ‘onvrije landen’ naar Nederlandse (religieuze) instellingen“.

Intussen is men in Hongarije al bezig geweest om beperkingen op te leggen aan de financiering van private organisaties vanuit het buitenland, ook vanuit de EU. Het Expertisecentrum Europees Recht vat het als volgt samen:

In 2017 heeft Hongarije een wet aangenomen om de transparantie te waarborgen van particuliere organisaties die giften uit het buitenland ontvangen. Volgens deze wet moeten dergelijke organisaties zich bij de Hongaarse autoriteiten laten registreren als “organisatie die steun uit het buitenland ontvangt” zodra het bedrag van de donaties die zij in de loop van een jaar hebben ontvangen een bepaalde drempel overschrijdt. Bij de registratie moeten zij ook de namen van de donoren vermelden waarvan de steun 500 000 HUF (ongeveer 1 500 EUR) heeft bereikt of overschreden en het exacte bedrag van de steun. Deze informatie wordt vervolgens gepubliceerd op een openbaar elektronisch platform dat gratis toegankelijk is. Bovendien moeten de betrokken maatschappelijke organisaties op hun homepage en in hun publicaties vermelden dat zij een “organisatie zijn die steun uit het buitenland ontvangt”.

De Europese Commissie is een procedure tegen Hongarije gestart, omdat de Hongaarse regelgeving volgens de Commissie in strijd is met het Europese beginsel van vrij verkeer van kapitaal. Op 14 januari jl. heeft een advocaat-generaal bij het Europese hof een advies (‘conclusie’) uitgebracht, waarin het standpunt wordt ingenomen dat  de Hongaarse regels in strijd zijn met Europees recht.

Het advies kan ook belangrijk zijn voor de Nederlandse plannen inzake donateurstransparatie, want de advocaat-generaal signaleert het risico dat de privacy van donateurs wordt geschonden doordat van hen profielen gemaakt kunnen worden en zij ontmoedigd kunnen worden een bijdrage aan een not-for-profit organisatie te leveren. De advocaat-generaal is van mening dat witwasbestrijding en bestrijding van terrorismefinanciering geen reden kunnen zijn voor dergelijke maatregelen.

Meer informatie:

• Artikel Expertisecentrum Europees Recht, Advocaat-generaal: Hongaarse wet financiering particuliere organisaties in strijd met EU-recht, 14 januari 2020.
• Zaak Europese Commissie tegen Hongarije, C-78/18. Ik zag geen Nederlandstalige versie van de opinie, wel een Engelstalige, die op EUR-Lex hier te vinden is.