Onlangs kreeg ik een e-mail van een buiten Europa wonende Nederlander, die geconfronteerd werd met opzegging door de bank van zijn bankrekening. Dat is een goede reden om in dit artikel de stand van zaken op een rijtje te zetten.

Banken nemen afscheid
Het is een algemene trend dat Nederlandse banken afscheid nemen van rekeninghouders in het buitenland, ondanks het feit dat op die rekeninghouders qua integriteit niets is aan te merken. Het komt er praktisch op neer dat de bank buitenlandse rekeninghouders ‘te moeilijk’ vindt. Heel veel particulieren en kleine ondernemers en organisaties ondervinden daar nadeel van. Welke omvang deze ‘dienstweigering’ heeft is nog nooit in kaart gebracht. Over dit fenomeen schreef ik diverse artikelen [1].

Kabinet ontkent
Het Nederlandse kabinet ontkent dat er een probleem is (lees dit bericht), waarin ik schreef:

De minister meent dat de particulieren elders terecht kunnen: “Er zijn mij geen signalen bekend dat Nederlanders die permanent buiten de Europese Unie wonen bij geen enkele Nederlandse grootbank terecht kunnen“. Ik ben benieuwd of dat waar is.

Overigens kan het overstappen naar een andere bank voor bejaarde Nederlanders in het buitenland de nodige praktische problemen opleveren. Zo had ik onlangs e-mail correspondentie met een bejaarde Nederlander ver weg, die vertelde dat hij door zijn gezondheid niet in staat was om naar Nederland te komen in verband met zijn meningsverschil met een grootbank.

Kifid onderschrijft beleid banken
De door de banken gefinancierde geschilleninstantie Kifid heeft een aantal uitspraken gedaan, waarin de buitenlandse rekeninghouder verloor [2]. In een uitspraak uit 2018 [3] wordt een en ander door Kifid als volgt samengevat:

De Bank heeft de bancaire relatie met Consument opgezegd omdat hij niet langer in de Europese Unie woonachtig is. De Commissie heeft de vordering van Consument afgewezen en geoordeeld dat de Bank de bancaire relatie mocht beëindigen nu van de Bank niet kan worden verwacht dat zij de door haar aangegeven risico’s moet nemen of onevenredige kosten moet maken om diensten aan Consument te blijven aanbieden. De Bank is ook niet verplicht een basisbetaalrekening aan te bieden nu Consument niet in de Europese Unie verblijft.

Dat is weinig hoopgevend.

Of de civiele rechter er hetzelfde over denkt weet ik niet, daar zou ik nader onderzoek voor moeten doen. Ik vrees dat de buiten Europa wonende Nederlanders grote problemen zullen ondervinden om deze discussie aan de Nederlandse rechter voor te leggen, alleen al vanwege de kosten.

Nieuwe discriminatie
Deze problematiek geeft aan dat het gewenst is dat onafhankelijk onderzoek wordt gedaan naar de ongewenste neveneffecten van de witwasbestrijding.

Noten

[1] Onder meer in mei 2018 over het afscheid nemen van in het buitenland wonende Nederlanders en in aansluiting daarop een bericht uit augustus 2018. In oktober 2018 schreef ik opnieuw over de opzegging van buitenlandse klanten en in februari 2019 over de weigering om aan Nederlandse expats hypotheek (op objecten in Nederland) te verstrekken.
[2] Onder meer uitspraken uit 2019 en 2018. Voorpagina Kifid website is hier te vinden.
[3] Zie noot [2].