Vandaag maakte het ministerie van veiligheid bekend dat de integriteit van de advocatuur versterkt moet worden, lees het onderstaande nieuwsbericht. Opvallend is dat het ministerie dit kennelijk nodig acht vanwege de rol die de advocatuur speelt in de georganiseerde misdaad, zo kan uit de laatste alinea van het nieuwsbericht worden afgeleid. Voorts wordt gesuggereerd dat advocaten ‘ de regels’ niet goed zouden naleven, zodat meer controle nodig is. Waar dit alles op gebaseerd is, is mij niet bekend. De recente incidenten met een strafadvocaat en een notaris werkzaam op een kantoor waar ook advocaten actief zijn, kunnen niet de reden zijn.

Financiële sector
Het ministerie van veiligheid heeft zich bij de vorige reorganisatie laten inspireren door de organisatiemodellen uit het financiële toezicht, zonder zich af te vragen of die modellen wel voor deze beroepsgroep geschikt zijn, die zowel bestaat uit eenmanskantoren als grote internationaal werkende kantoren. Opmerkelijk in dat verband is de positie van de College van Toezicht (CvT), waar ik al eerder over schreef, waarin binnenkort twee mensen uit de financiële sector zitting zullen hebben naast de algemeen deken.

Nog ingewikkelder
Opvallend aan het voorstel, dat in een brief wordt beschreven, is dat het aantal rollen  binnen de Nederlandse Orde van Advocaten zal toenemen met een nieuwe landelijke toezichthouder, het dekenberaad, op wie weer ‘systeemtoezicht’ zal worden uitgeoefend door het eerder genoemde CvT. Opvallend is verder dat de algemene raad en het college van afgevaardigden geen rol hebben bij de vaststelling van beleidsregels door het dekenberaad. Het risico van een CvT met twee mensen uit de financiële sector die de advocatuur niet van binnen uit kennen en een dekenberaad ‘op afstand’ is dat men het gevoel voor de werkvloer kwijt raakt [*]. Een sterke rol van de algemene raad en het college van afgevaardigden kan dat voorkomen.

Kengetallen
Een versterking van de juridische kennis bij de dekens en het CvT zou ook goed zijn, want het opvragen van financiële kengetallen, waarover in de brief wordt gesproken, heeft geen juridische grondslag in de Advocatenwet en de verordening [**]. Over dit onderwerp wordt overigens geprocedeerd, zie deze uitspraak, waarvan hoger beroep is ingesteld. Ik vraag me af wat de waarde van financiële kengetallen is, nu het grootste deel van de advocatenkantoren tot het midden- en kleinbedrijf behoort.

Afbraak sociale advcocatuur
Het is bijzonder dat de Minister van Rechtsbescherming, die druk bezig is met de afbraak van de sociale advocatuur, nu deze plannen presenteert, die ongetwijfeld kostbaar zijn en de advocatuur nog onbereikbaarder zullen maken voor consumenten en mkb. Ik vraag me af of het wel passend is dat een demissionaire minister dergelijke plannen presenteert.

[*] Dit is de afgelopen jaren al op een aantal manieren zichtbaar geworden. Ook uit de brief wordt het duidelijk, al in het spraakgebruik met ‘ Wwft-toezichtinstrumenten’.

[**] Ten onrechte veronderstelt de minister dat dit op artikel 5:11, 5:16 en 5:17 Awb kan worden gebaseerd. Dat zijn bepalingen die benut kunnen worden als de Advocatenwet daar een grondslag voor geeft en die grondslag ontbreekt.

Nieuwsbericht rijksoverheid:

Verbeterd toezicht versterkt integriteit advocatuur
Nieuwsbericht | 29-10-2021 | 14:42

Om de onafhankelijkheid en de kwaliteit van het toezicht op de advocatuur te versterken, vervangt het kabinet het huidige systeem – waarbij elf lokale dekens in hun eigen regio toezicht houden – door één landelijke toezichthouder die verantwoordelijk is voor het toezicht op alle advocaten. Dat maakt het toezicht op de advocatuur onafhankelijker, uniformer en effectiever, zo schrijft minister Dekker (Rechtsbescherming) aan de Tweede Kamer.

Minister Dekker:

“Wie een advocaat in de arm neemt, moet erop kunnen vertrouwen dat er goed werk wordt geleverd. We moeten erop kunnen vertrouwen dat advocaten betrouwbaar en integer zijn. Om dit vertrouwen ook in de toekomst waar te kunnen maken, versterken we het toezicht op de advocatuur.”

Versterkt toezicht
Door het huidige systeem van regionaal toezicht door elf lokale dekens te vervangen door één landelijke toezichthouder – die verantwoordelijk is voor het toezicht op alle advocaten – maken we het toezicht onafhankelijker, uniformer en effectiever. Deze landelijke toezichthouder mag extra toezichthouders aannemen. Door de inzet van extra mensen en deskundigheid verbetert de controle op naleving van regels. De toezichthouder kan ook boetes opleggen in die gevallen waar advocaten zich niet aan de regels houden of tuchtrechtelijk handhaven.

Georganiseerde misdaad bestrijden
De strijd tegen georganiseerde misdaad is topprioriteit, zowel in geld als met nieuwe wet- en regelgeving. Die strijd moeten we voeren binnen de principes van onze rechtsstaat. Ook de advocatuur moet worden beschermd tegen ondermijning. In dat kader zal ook gekeken worden wat dit betekent voor de verdere ontwikkeling van het toezicht. Daarover gaat het kabinet in gesprek met de Nederlandse Orde van Advocaten.
Documenten

Kamerbrief Versterking toezicht advocatuur
Kamerstuk: Kamerbrief | 29-10-2021