Al eerder schreef ik over de wijzigingsvoorstellen voor de 4e Europese antiwitwasrichtlijn (AMLD4) die de Europese Commissie in juli jl. bekend maakte.

Inmiddels zijn er diverse adviezen verzonden en lijken Europese instanties druk bezig met onderhandelingen over de definitieve versie van het wijzigingsvoorstel. Die zal er snel moeten komen, want de bedoeling is dat een en ander medio volgend jaar in werking treedt.

Uit wat ik tegenkwam maak ik op dat AMLD4 mogelijk ingrijpend wordt gewijzigd.

ECON/LIBE

Als het aan de rapporteurs van de commissies ECON en LIBE van het Europees parlement ligt zal (volgens het conceptrapport van 7 november) onder meer het volgende gebeuren:

• De doelgroep van AMLD4 (ondernemingen) wordt uitgebreid. Niet alleen handelaren in goederen die contant betaald krijgen moeten onder de richtlijn vallen, ook aanbieders van diensten. Voorts wil men uitgevers en verspreiders van elektronisch geld toevoegen.
• De vreemde gedachte om “the natural person(s) who hold the position of senior managing official(s)” als ubo te kwalificeren willen deze rapporteurs verlaten. Wel stellen zij voor dat Wwft-plichtige ondernemingen vaststellen wie de “senior managing official” is, die als “senior manager” moet worden geregistreerd. Wat het doel daarvan is word mij uit de tekst niet duidelijk en ook wordt niet duidelijk hoe dit zich verhoudt tot de functie van statutair bestuurder en de registratie daarvan in het handelsregister. De parlementariërs lijken een juridische schijnwereld te willen creëren.
•  De lidstaten moeten volgens het voorstel zorgen voor wetgeving die er voor zorgt dat nominee directors bekend maken in wiens naam zij bestuurder zijn. De tekst is merkwaardig geformuleerd zodat gewone bestuurders er mogelijk ook last van krijgen.
• De via het ubo-register openbaar te maken gegevens van de ubo worden in het voorstel uitgebreid naar “the name, the date of birth, the nationality, the country of residence, contact details (without disclosure of a home address), the nature and extent of the beneficial interest held“. Daar zullen criminelen blij mij mee zijn.
• Ook spannend is dat de rapporteurs het begrip “beneficial owner of real property” introduceren en voorstellen dat de gegevens inzake eigendom van onroerende zaken binnen Europa elektronisch uitgewisseld zullen gaan worden. Dat lijkt me een grote uitdaging voor al die Europese landen die geen (goed) functionerend kadaster hebben. Overigens levert in Nederland het kadaster grote security risico’s op voor de burger, zie het artikel dat hierover in 2015 in het tijdschrift van de Vereniging Eigen Huis verscheen. De toenmalige CBP-voorzitter zegt in dat artikel “Het is voor kwaadwillenden te makkelijk om gegevens van woningbezitters uit het Kadaster te halen. Zegt Jacob Kohnstamm, voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens (CBP)“. Sindsdien is er nog niets gebeurd.

Of de ECON/LIBE-voorstellen het gaan halen is de vraag.

Presidency compromise text

Van latere datum is een compromistekst van 14 november 2016, aangeduid als ‘Presidency compromise text‘. De uitbreiding van de doelgroep is daarin beperkt tot “providers engaged in exchange services between virtual currencies and fiat currencies” en “custodian wallet providers“.

Een belangrijke wijziging ten opzichte van de huidige AMLD4 is het voorstel inzake een nieuw artikel 18a over hoog risico situaties. Volgens deze tekst moeten Wwft-plichtige ondernemingen gaan controleren of hun cliënten hun ubo-gegevens wel geregistreerd hebben: “Whenever entering into a new customer relationship with a corporate or other legal entity subject to registration of beneficial ownership information pursuant to paragraph 3, the obliged entities shall collect proof of registration whenever applicable.“.

Verder wordt artikel 31 AMLD4, over de ubo van de trust, aangepast. Er wordt een artikel 32a ingevoegd over elektronische gegevensuitwisseling over bankrekening gegevens. Het staat mij bij dat dit onderwerp ook voorkomt in een andere recent vastgestelde Europese regeling, zodat de vraag is hoe die zich verhoudt met AMLD4.

Tot slot

Op 15 november 2016 is de draft opinion van JURI, de juridische commissie van het Europese Parlement, bekend gemaakt. Ook de JURI tekst bevat tal van wijzigingsvoorstellen. Op 16 november heeft de Committee on Economic and Monetary Affairs amendementen voorgesteld.

Binnenkort zal bekend worden of en hoe AMLD4 ingrijpend wordt aangepast. Al met al is het een gecompliceerde regeling die de ondernemingen die onder de werking van de antiwitwaswetgeving vallen de nodige hoofdbrekens zal opleveren.

Meer informatie:

• Draft report door ECON en LIBE (Europees Parlement), 7.11.2016
• Presidency compromise text (pdf) 14.11.2016
• Draft opinion JURI (Europees Parlement), 15.11.2016
• Amendments by the Committee on Economic and Monetary Affairs, 16.11.2016
• Procedureoverzicht Eur-Lex
• Procedureoverzicht Europees Parlement
• Artikel in het tijdschrift van de Vereniging Eigen Huis, “CBP-voorzitter Jacob Kohnstamm: ‘Je hebt wat te verbergen’ “, oktober 2015