Onder de titel ‘De digitale kinderlijkheid van Nederland‘ verscheen op Cqure een uitstekend artikel van Jan Matto, waarin hij scherpe kritiek uitoefent op overheidsplannen om persoonsgegevens door gemeenten te laten verwerken, zonder dat sprake is van behoorlijke maatregelen op het gebied van veiligheid (security) en privacy. Intro:

Het voorstel tot opheffen van de privacybescherming cliënten Jeugdzorg onderstreept dat Nederland qua digitaal bestuur nog lang niet volwassen is.

Het artikel betreft de plannen voor de jeugdzorg. Het probleem speelt echter op vele andere terreinen.

Het is te hopen dat er verandering komt in de naieve omgang door de Nederlandse overheid met ICT en vertrouwelijke gegevens.

—

Aanvulling 7 augustus 2015

De overheidstrein dendert gewoon door. Inmiddels is een ‘reparatieregeling’ gepubliceerd, zie https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2015-24278.html. De Veegwet is in aantocht, zie http://www.gemeente.nu/Sociaal/Nieuws/2015/8/Persoonsgegevens-voortaan-op-facturen-jeugdzorg-2667685W/. De jeugzorg is maar één van de vele voorbeelden. De overheid lijkt de belangrijkste security- en privacybedreiging van de burger te gaan worden.

Het bovenstaande heb ik ook geplaatst op cQure.

Zie over dit onderwerp ook het advies van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) van 16 juli 2015. In het nieuwsbericht over dat advies schrijft het CBP:

Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft advies uitgebracht over de tijdelijke regeling doorbreking geheimhoudingsplicht Jeugdwet. Deze regeling loopt vooruit op een wijziging van de Jeugdwet. Op grond van deze tijdelijke regeling mogen jeugdhulpaanbieders een beperkt aantal gegevens aan gemeenten verstrekken voor de declaratie van de jeugdhulp. Volgens de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) dreigt zonder deze regeling een situatie te ontstaan waarin de jeugdhulp niet meer gedeclareerd of betaald kan worden. Gegeven die omstandigheden en onder strikte voorwaarden heeft het CBP geen bezwaar gemaakt tegen deze regeling.

Het CBP heeft er al verschillende keren op gewezen dat in de Jeugdwet het doorbreken van de geheimhoudingsplicht om persoonsgegevens te verstrekken voor de bekostiging van jeugdhulp niet goed is geregeld. Er is een expliciete en specifieke verplichting nodig voor jeugdhulpverleners om de geheimhoudingsplicht voor dit doel te doorbreken, aldus het CBP. De staatssecretaris van VWS heeft toegezegd bij tweede nota van wijziging op de Veegwet VWS 2015 deze lacune te repareren. Het CBP acht het van groot belang dat de Veegwet zo snel mogelijk in werking treedt.

Voorwaarden
Het CBP verbindt strikte voorwaarden aan de tijdelijke regeling:

• Er moet zo snel mogelijk een expliciete en specifieke verplichting voor de doorbreking van de geheimhoudingsplicht voor bekostiging van jeugdhulp in de Veegwet worden opgenomen.
• De gegevens die jeugdhulpverleners aan gemeenten mogen verstrekken, dienen tot een minimum te worden beperkt. Het kan alleen gaan om de gegevens die gemeenten tot inwerkingtreding van de Veegwet minimaal nodig hebben om de rekening te kunnen betalen en om gevallen van evidente fraude te kunnen tegengaan.
• Er moet voor de jeugd-ggz een mogelijkheid zijn om via een zogeheten opt-out aan te geven dat de diagnosegegevens niet op de factuur mogen worden vermeld.
• Het uitgangspunt moet worden gehandhaafd om géén materiële controle toe te staan voordat de Veegwet in werking is getreden. Materiële controle betekent dat de gemeente medische gegevens mag verwerken om de rechtmatigheid van de declaratie te controleren. De voorgenomen tijdelijke regeling maakt het mogelijk om in bepaalde gevallen waarbij cliënten een privacyverklaring hebben, wél over te gaan tot deze vorm van controle. Dit zijn juist de cliënten die uitdrukkelijk bezwaar hebben gemaakt tegen het verstrekken van diagnose-informatie aan de gemeente.
• De inhoud van de tijdelijke regeling voor het verstrekken van gegevens ten behoeve van de declaraties van jeugdhulp moet zijn afgestemd met vertegenwoordigers van jeugdhulpverleners en gemeenten. Zij moeten gezamenlijk kunnen instemmen met de in de tijdelijke regeling opgenomen minimaal benodigde gegevens.

Aanvulling 1 april 2016
De CBP heet tegenwoordig Autoriteit Persoonsgegevens