Onder de titel Discriminatiemonitor 2024: discriminatie door banken in beeld maakte het College voor de Rechten van de Mens bekend dat meldingen en klachten over discriminatie door banken en andere financiële instellingen in 2024 zijn opgevallen:

Mensen of organisaties werden geweigerd bij het openen van een rekening, en ook betalingen werden regelmatig geblokkeerd.(…)

Discriminatie door banken

Discriminatie door financiële instellingen, zoals banken, kwam naar voren in meerdere meldingen. In deze sector werden 52 meldingen ontvangen. Het College oordeelde in meerdere zaken dat er sprake was van discriminatie op grond van ras of nationaliteit.

Zo blokkeerde ING de overboeking van een man naar zijn eigen rekening. In de omschrijving bij de overboeking stond alleen de Arabisch klinkende naam van zijn broer. De bank vroeg de man meerdere keren om persoonlijke gegevens van zijn broer, zonder inhoudelijk uit te leggen waarom. In een andere zaak oordeelde het College dat de ASN Bank discriminerend handelde toen een man geld wilde overmaken naar zijn zus in Palestina. Hoewel de betaling door een Duitse tussenbank werd geweigerd, deed ASN geen verder onderzoek naar de reden hiervan.

De rol van risicoprofilering speelt in veel van deze zaken een belangrijke rol. Banken en andere instellingen maken steeds vaker gebruik van risicoprofilering om transacties of klantgedrag te beoordelen. Hoewel dit een handig hulpmiddel kan zijn, brengt het ook grote risico’s op discriminatie met zich mee, met name op grond van ras en nationaliteit. Om instanties te helpen de juiste keuzes te maken, publiceerde het College recent een nieuw Toetsingskader Risicoprofilering.

Discriminatie door middel van risicoprofilering is een inherent element van de overheidstaken die financiële instellingen op grond van (nu) de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme en (binnenkort) het Europese antiwitwaspakket (AML Package). Daarom is niet te verwachten dat er iets zal veranderen aan de hiervoor beschreven discriminatoire praktijken.

Lees op deze site over de-risking en financiële mensenrechten.

Aanvulling 6 augustus 2025
Lees over nationaliteitsdiscriminatie in AML/CFT het artikel van Miles Kellerman over Rusland. Daarin beschrijft hij dat bedrijven die zich met AML/CFT bezig houden grootschalig aan nationaliteitsdiscriminatie doen, omdat dat makkelijk is en moet van de overheid:

Nationality plays a huge role here. The average European bank will assign zero weight to the fact that some prospective client is from Denmark. But if you are from Yemen, Afghanistan, Haiti, or Iran, expect questions. Many banks will automatically assess such customers as high-risk purely based on their nationality. It is, in industry lingo, an automatic high-risk trigger. Similar triggers may exist for corporate clients if they are incorporated in, or do business with, certain countries.
This is a crude approach. It assumes, for example, that anyone from Burkina Faso is inherently more likely to be involved in crime. Not great. Concerns have been raised about the discriminatory nature of these and similar rules [2]. (…)

One could argue that, for the purpose of combatting financial crime, the EU has not just condoned discrimination — it has obligated financial institutions to engage in it [7].

[2] See, for example, the Australian Human Rights Commission’s comments on the country’s 2006 AML bill. Similar concerns have been expressed about banks closing accounts for Politically Exposed Persons, a term created to capture individuals who are involved in political affairs and thus, the theory goes, at higher risk of engaging in (or being subject to) bribery and corruption. Recent debate on this issue was sparked by Nigel Farage of all people. UK bank Coutts closed Farage’s accounts, leading him to allege that he was being discriminated against based on his political views. (…)

[7] Michele Sciurba makes a similar point with respect to the Fourth Anti-Money Laundering Directive’s requirement to perform enhanced due diligence on Politically Exposed Persons: “For all practical purposes, the requirement to treat all those with pep status as high risk in the absence of evidence of financial crime is prima facie discriminatory and the requirement that family members and people associated with peps should be subject to scrutiny without any suspicion of wrongdoing would seem to be a violation of basic legal protections” (p. 229).