Het meest spectaculaire nieuws van de afgelopen tijd is toch wel het artikel van journalisten Ruben Koops, Koen de Regt en Koen Voskuil op de RTL site over de malafide praktijken van datahandelaren: Hoe datahandelaren adressen van jou én van bedreigde personen te koop aanbieden.

Stiekeme handel in informatie over kredietwaardigheid, criminaliteit en adverteermogelijkheden
In het artikel doen Koops, De Regt en Voskuil verslag van hun onderzoek naar praktijken van datahandelaren zoals Experian, waarmee door grote bedrijven zoals KPN wordt samengewerkt en die met informatie afkomstig van dergelijke grote bedrijven worden gevoed (lees mijn blog over KPN). Andere handelaren zijn DataChecker , EDR en Focum, die net als Experian handelen in kredietwaardigheidsinformatie. Verder zijn er nog vele datahandelen die zich bezighouden met criminaliteitsinformatie (World-Check, Relian) en uiteraard de advertentiehandel (Google, Facebook c.s.).

Deze bedrijven handelen in informatie over kredietwaardigheid, criminaliteit (‘witwasbestrijding’), zonder dat zij gereguleerd zijn en zonder toezicht. Mensen worden in de databanken van dit soort bedrijven opgenomen en worden niet op de hoogte gesteld. Noch door de grote bedrijven die zonder toestemming (of met een wurgbepaling in het algemene voorwaarden) persoonsgegevens aan die datahandelaren verschaffen, noch door de datahandelaren zelf, worden betrokkenen geïnformeerd.

Intro van het artikel:

Databedrijven handelen stilzwijgend in persoonsgegevens van miljoenen Nederlanders. Dat is volgens deskundigen in strijd met de wet en bovendien riskant. RTL Nieuws vond in de databases thuisadressen van bedreigde bewindslieden, journalisten en advocaten. “Mensen worden willens en wetens in gevaar gebracht.”

Uit het artikel blijkt dat de Consumentenbond zware kritiek heeft op de praktijken van de datahandelaren, die niet alleen schadelijk zijn voor bekende Nederlanders, maar ook voor gewone burgers.

Later publiceerde RTL: KPN laat doorverkoop adresgegevens van klanten stopzetten.

Maar dat is niet genoeg.

Maak een einde aan het Wilde Digitale Westen

Het is hoog tijd dat de digitale diefstalpraktijken van datahandelaren (ook van advertentiebedrijven als Google en Facebook) krachtig worden aangepakt. Misschien moet er in Nederland en de EU ook een datahandelarenregister komen, zoals dat in Californië bestaat. Mij lijkt dat een vergunningenplicht met integriteitstoetsing en streng toezicht, zoals dat ook geldt voor de financiële sector, aangewezen om aan dit soort praktijken een einde te maken.

Meer informatie:

• Bij de Consumentenbond zag ik nog niets over het onderzoek. In 2017 verscheen het artikel Datahandelaren gaan consumenten beter informeren. In een artikel over inzagerecht wordt een fout van Experian beschreven: “Gegevens worden soms verkeerd geïnterpreteerd door een geautomatiseerd systeem. Bijvoorbeeld Tele2 vraagt 3 keer kort achter elkaar informatie op over een nieuwe abonnee bij kredietwaardigheidsbeoordelaar Experian. Dat wordt door de computer van Experian als ‘verdacht’ gezien. Tele 2 weigert je vervolgens het abonnement“.
• Op het KPN forum is een bericht over de datahandel geplaatst.
• Informatie over de Californische Data Broker Registry is te vinden op de site van de California Privacy Protection Agency, rubriek Data Brokers. Ik had nog geen tijd om te bekijken wat de Californische datahandelarenregelgeving in houdt.
• Andere media: op security.nl is aandacht besteed aan het onderzoek: RTL: geheime adressen bedreigde personen via datahandelaren te achterhalen; KPN stopt doorverkoop van adresgegevens klanten door Experian. Het nieuws lijkt alleen door digitale media te zijn gebracht (naast RTL natuurlijk). Op de site van de NOS vond ik er niets over.
• Op Binnenlands Bestuur verscheen het artikel ‘Datahandel direct gevaar voor nationale veiligheid‘, intro: “De handel in data van overheidsmedewerkers levert volop interessante informatie op voor veiligheidsdiensten en de georganiseerde misdaad“, naar aanleiding van een artikel van Follow the Money (betaalmuur). FtM baseert zich op een ICCL rapport.

Ik volg de ontwikkelingen rondom datahandel, lees onder meer:

• KPN levert gegevens van alle klanten aan datahandelaar Experian, terwijl Experian zich niet aan de AVG houdt, 20 augustus 2023.
• Hoe lang kunnen datahandelaren op het gebied van kredietbeoordeling en witwasbestrijding nog hun gang gaan? | Equifax beslissing, 29 juni 2021.
• Onderzoek naar datahandelaren in financiële persoonsinformatie | AVG, Wwft / Wft, 18 oktober 2020.
• Tijd voor toezicht op gegevenshandelaren, 9 december 2017.
• De risico’s van persoonsgegevensverzamelaars | onderzoek naar verkoop vertrouwelijke gegevens kredietbeoordelaar Experian aan criminelen, 7 april 2014.

Aanvulling 17:25 uur
Passage toegevoegd met artikel Binnenlands Bestuur, artikel Follow the Money en het ICCL rapport.