Het kabinet kreeg rond de jaarwisseling forse kritiek van mensen betrokken bij belangrijke overheidsadviseurs.

Arno Visser, die eind december afscheid nam als president van de Algemene Rekenkamer had niet alleen financiële kritiek, aldus een bericht op accountant.nl (dat verwijst naar een interview in EW):

Visser hekelt dan ook de vele “beleidsmakers” in Den Haag. “Je kunt helemaal geen beleid ‘maken’. Je maakt alleen papier. Iedereen die beleid maakt, gaat elke dag naar kantoor om papier te maken. En nog meer papier. Van die wereld moeten we ook af. Van die schijnwereld waarin we elkaar gevangen houden. In stukken, modellen, schema’s, stroomschema’s, financieringssystemen, bekostigingssystemen… in constructies. Beleidsconstructies.”

De Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen, liet in een interview met De Telegraaf (zie artikel Kassa) weten: “Overheid faalt en komt beloftes niet na” en:

Van Zutphen: zorgen over blijvend wantrouwen in de overheid
Voor het komende jaar maakt hij zich de meeste zorgen over dat mensen de overheid blijven wantrouwen. “Snap ik ook na alle ellende die ze heeft veroorzaakt. Ze ervaren dat de overheid echt tegenover hen zit in plaats van naast hen. Het is een slechte ontwikkeling.”

Technocratische utopieën
Lees in verband met het Nederlandse overheidsoptreden ook het artikel over psycholoog Desmet die zich zorgen maakt over het mechanistische en technische wereldbeeld van de westerse mens, die leidt tot een overheid die mechanistisch en technisch handelt. Hij vindt de technocratische utopieën van de westerse overheden gevaarlijk. (Ik moet dan meteen aan de witwasbestrijdingsconcepten denken.)

Desmet wordt ook geciteerd over het onderwerp nepnieuws, dat de Nederlandse en Europese overheid zo bezig houdt:

Het is wel belangrijk om het even over complotten te hebben, zegt Desmet. ‘Er zijn namelijk complotten in de wereld. Wie nog steeds denkt dat onze geheime diensten niets illegaals doen, moet zijn hoofd nodig in een bak koud water steken. Net als Noam Chomsky zeg ik: er worden zaken bedisseld achter de schermen, maar, let op: hun invloed op het wereldgebeuren is beperkt.’ Dit is alleen heel lastig voor veel mensen, en daarom gebeurt er in de groep die niet meegaat met het dominante narratief iets bijzonders: ‘Er gebeurt een vergelijkbaar proces als bij massavorming. Ze zien dat de grote groep heel zwart-wit gaat denken, en ze denken dat te kunnen verklaren met zwart-witschema’s die eveneens simplistisch zijn. Dat maakt het mentaal gemakkelijk en zorgt dat je alle kwaad netjes in één punt kunt situeren, in een kwaadaardige elite. Maar zo gemakkelijk is het niet.

Desinformatiebrief kabinet
Dat brengt me bij de desinformatiebrief die de minister van Binnenlandse Zaken op 23 december jl. aan de Tweede Kamer stuurde en waarin een reflectie op het eigen (overheids)optreden volledig ontbreekt.

In de brief wordt een bijzondere definitie van desinformatie gehanteerd, zie de eerste voetnoot, één van de kenmerken is volgens de minister “de intentie om te misleiden en te schaden” [1]. Voorts kent de brief het begrip ‘misinformatie’, waaraan dat kenmerk ontbreekt. Echter, misinformatie kan ook schadelijke effecten hebben, aldus de minister.

Het vervelende is echter, dat de overheid zelf ook onjuiste informatie verspreidt. Een pregnant buitenlands voorbeeld was de vorige Amerikaanse president. Maar ook de Nederlandse overheid heeft zich aan misinformatie schuldig aan gemaakt, waarbij aangenomen mag worden dat dit niet is gebeurd met de bedoeling schade toe te brengen.

Protest tegen corona = complotdenken
Zorgelijk is dat de minister in een alinea over complottheorieën komt met de protesten tegen corona als voorbeeld [2]:

Dat is onjuist, mensen die bezwaar hebben tegen de coronamaatregelen of tegen vaccinatie hoeven geen complotdenkers te zijn. Ze kunnen aarzelingen hebben over de juistheid van overheidsmaatregelen, waar alle aanleiding voor was en is. Het is gevaarlijk om deze gemengde groep critici als complotdenkers af te schilderen.

Anti-overheidssentiment
In de brief wordt gesproken over een anti-overheidssentiment, dat door extremisten wordt aangewakkerd. De minister zwijgt over het feit dat die anti-overheidsextremisten gebruik maken van het onbegrip en het wantrouwen dat de overheid zelf heeft veroorzaakt en waarover ik Arno Visser en Reinier van Zutphen hierboven citeerde.

Technologie als gevaar voor de mens
Voorts wordt gemeld dat desinformatie/misinformatie snel wordt verspreid via technologische middelen. Dat is natuurlijk zo [3]. Maar die technologische middelen zijn nog op veel meer manieren schadelijk. Bijvoorbeeld door de diefstal van persoonsgegevens die op dit moment plaats vindt, de malafide praktijken van advertentiebedrijven als Facebook/Meta en Google en de desastreuze invloed die digitale hulpmiddelen op de mentale gezondheid hebben. Intussen is het kabinet een techgelovige als het goed uitkomt (zoals in de witwasbestrijding en bij de steun voor handel in financiële persoonsgegevens via ‘open finance’).
Wat mij betreft zijn de problemen van des-/misinformatie beperkt als je het afzet tegen alle andere risico’s die nieuwe technologieën opleveren voor de burger.

Lerend vermogen
Het zou het kabinet sieren als werd erkend dat er door de overheid ernstige fouten zijn gemaakt die hebben geleid tot verlies aan vertrouwen. Dat betekent ook dat het kabinet er alert op moet zijn om mensen met inhoudelijke kritiek niet als complotdenkers weg te zetten.

NB In de brief speelt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) een prominente rol, deze organisatie heeft zich ernstig misdragen (artikel), maar in plaats van maatregelen te nemen tegen de misdragingen, wil men de foute gedragingen legaliseren…

Noten
[1] De definitie volgens de voetnoot: “Desinformatie is (onafhankelijk van de inhoud, producent/verspreider of wijze van verspreiding), het doelbewust, veelal heimelijk, verspreiden van misleidende informatie, met het doel om schade toe te brengen aan het publieke debat, democratische processen, de open en kenniseconomie of volksgezondheid. Daarmee kan het de nationale veiligheid raken. Het is een vorm van schadelijk, maar vaak legaal, gedrag. Desinformatie hoeft niet altijd onjuiste informatie te bevatten. Het kan een combinatie zijn van feitelijke, onjuiste of deels onjuiste informatie, maar altijd met de intentie om te misleiden en te schaden“.
[2] Zie pagina 3, tweede alinea.
[3] De overheid gebruikt het internet voor marketing doeleinden waarbij de politieke doelen soms belangrijker zijn dan juiste informatie voor burgers en organisaties.

Aanvulling 27 februari 2023
Als de overheid criminaliteitsbestrijdingsregels maakt, denkt de overheid dat er door overheidsdienaren geen fouten worden gemaakt. De werkelijkheid is anders.
Voorbeeld: Onterecht veroordeelde wacht al half jaar op excuses van instanties, 21 december 2022.