Nederland kent een Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) die recent heeft laten blijken zich niets van grondrechten en rechtsstatelijke principes aan willen te trekken. Hoogst merkwaardig is dat het ministerie van Veiligheid er niet voor kiest het NCTV af te schaffen en de taken bij de AIVD onder te brengen. In plaats daarvan moeten de illegale praktijken van het NCTV worden gelegaliseerd door middel van een speciale wet, de ‘Wet verwerking persoonsgegevens coördinatie en analyse terrorismebestrijding en nationale veiligheid‘.

In het NRC stond er een goed artikel over, geschreven door Peter Knoope en Willemijn Verkoren, beiden actief op het gebied van terrorismebestrijding. Zij merken terecht op:

In plaats van de NCTV tot de orde te roepen, kwam demissionair minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) vorige week met een wetsvoorstel dat de bevoegdheden van de Coördinator uitbreidt. Dit wetsvoorstel kreeg kritiek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), die stelt dat de minister niet duidelijk maakt „waarom het noodzakelijk zou zijn dat nou juist de NCTV – een gewone afdeling van een ministerie – bepaalde persoonsgegevens verzamelt, opslaat en deelt op een terrein waarop ook inlichtingendiensten actief zijn. Bovendien zijn de bevoegdheden heel vaag begrensd en ontbreken goede waarborgen.”

"Hou de bevoegdheden van de @NCTV_NL beperkt" https://t.co/wYLNSyx5fq

Gaat wat mij betreft niet ver genoeg: schaf @NCTV_NL af, we hebben de @AIVD al

— Ellen Timmer (@Ellen_Timmer) November 12, 2021

Meer informatie:

• Nieuwsbericht ministerie van Veiligheid: Wetsvoorstel wettelijke grondslag voor verwerking persoonsgegevens NCTV naar Tweede kamer.
• Berichten NRC over illegale activiteiten NCTV: bericht 9 april jl. over onderzoek, bericht 15 oktober jl. over betaling door NCTV van illegale gemeentelijke activiteiten.
• Wetgevingsdossier op overheid.nl.

Nieuwsbericht van het ministerie van Veiligheid:

Wetsvoorstel wettelijke grondslag voor verwerking persoonsgegevens NCTV naar Tweede kamer
Nieuwsbericht | 09-11-2021 | 15:47

Op voordracht van minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus heeft de ministerraad ingestemd met het wetsvoorstel verwerking persoonsgegevens coördinatie en analyse terrorismebestrijding en nationale veiligheid. Het voorstel is vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd voor inhoudelijke behandeling. Deze wet verankert enkele taken van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

In het kader van het verhogen van de weerbaarheid ten aanzien van de bestrijding van terrorisme en de bescherming van de nationale veiligheid kan het noodzakelijk zijn om (bijzondere) persoonsgegevens te verwerken door de NCTV. Het verhogen van de weerbaarheid van de samenleving dient ertoe om op adequate wijze dreigingen en risico’s het hoofd te kunnen bieden. Dat vindt plaats door het coördineren van de (uitvoering van) het beleid en de daarbij te nemen maatregelen op het terrein van terrorismebestrijding en nationale veiligheid. Daarnaast gaat het ook om de taak om de zogeheten analyses van trends en fenomenen op dit terrein te maken, zoals bijvoorbeeld het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland.

Zoals Grapperhaus eerder heeft geconstateerd behoeven deze taken van de NCTV verankering in wetgeving vanwege de verwerking van persoonsgegevens die voor het kunnen uitvoeren van deze taken nodig is. Het gaat bijvoorbeeld om persoonsgegevens zoals naam- en verblijfplaats van terugkerende Syriëgangers, maar ook om de verwerking van persoonsgegevens die nodig zijn om (fenomeen)analyses te kunnen maken. Vanwege de verwerking van deze persoonsgegevens bevat het voorstel meerdere maatregelen om de verwerking in te perken en persoonsgegevens te beschermen.

Zoals gebruikelijk bij dit soort belangrijke wetsvoorstellen is er een consultatieronde geweest, is de Autoriteit Persoonsgegevens om advies gevraagd, en daarna heeft de Raad van State geadviseerd. Met het verwerken van deze adviezen zijn extra waarborgen opgenomen. Het wetsvoorstel bevat een duidelijke begrenzing tussen deze taken van de NCTV en de taken van de AIVD of de taken van de politie.

Documenten

• Wetsvoorstel coördinatie en analyse terrorismebestrijding en nationale veiligheid
  Regels ten behoeve van de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de coördinatie en analyse in verband met …
  Kamerstuk: Voorstel van wet | 09-11-2021
• Nader rapport Wetsvoorstel coördinatie en analyse terrorismebestrijding
  Kamerstuk: Nader rapport | 09-11-2021
• Memorie van Toelichting coördinatie en analyse terrorismebestrijding en nationale veiligheid
  Dit wetsvoorstel regelt een aantal taken van de Minister van Justitie en Veiligheid (hierna: de Minister van JenV) op het terrein …
  Kamerstuk: Memorie van toelichting | 09-11-2021