Op politiek elastische wijze suggereerde de Minister van Veiligheid in een brief van 5 juli 2022 over de politie dat de ‘toenemende privatisering van het veiligheidsdomein‘ een natuurverschijnsel is en niet een gevolg van regelgeving die overheidstaken verplaatst naar private ondernemingen [*], zie (markering door mij):

Vervolgens worden politie, toezichthouders en inlichtingendienst in één adem genoemd met… compliancemedewerkers bij banken en verzekeraars:

‘Partner’ en ‘samenwerking’ met de mes op de keel
Die private partijen waarover de minister spreekt zijn natuurlijk geen ‘partner’ van de politie en andere overheidsinstanties, zij verrichten hun taken op grond van de wet, en met het mes op de keel van het Openbaar Ministerie en de toezichthouders (zoals DNB en AFM). Ten onrechte wordt gesproken over ‘Samenwerking’ met private partijen:

Het lijkt er op dat de minister en haar ambtenaren de grondrechtelijke weg geheel kwijt zijn.

Schaduwkanten van de private misdaadbestrijding
Nu is al zichtbaar hoe de Wwft leidt tot misdragingen van Wwft-plichtigen, die hun klanten zelf bedachte regels opleggen, waarbij volwassen rechtsbescherming ontbreekt. Discussie met de overheid over de wijze waarop door Wwft-plichtigen de Wwft mag worden nageleefd (en de proportionaliteit daarvan) is niet mogelijk, de kosten rijzen de pan uit en zijn niet proportioneel in relatie tot de te verwachten resultaten. Er ontstaat een ongewenste vermenging van rollen, als compliancemedewerkers van Wwft-plichtigen zich als een soort opsporingsambtenaren gaan gedragen, wat nog erger wordt als ze nauwe contacten met opsporingsinstanties hebben. Die ‘publiek-private samenwerking’ (in de praktijk alleen met banken) is daarom zeer gevaarlijk.

Van dit soort risico’s wil het Ministerie van Veiligheid niet weten. Als je het aan medewerkers voorlegt krijg je te horen ‘daar herkennen wij ons niet in’.

Versterking grondrechtenbewustzijn bij VenJ
Het is hoog tijd dat de kennis van de Minister van Veiligheid en haar ambtenaren op het gebied van grondrechten en staatsinrichting aanzienlijk wordt versterkt, zodat de minister de titel ‘Minister van Justitie en Veiligheid’ weer waar kan maken.

Vindplaats: brief van 5 juli 2022 van de Minister van Veiligheid over de politie

[*] Onder de naam ‘witwasbestrijding’, via de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).