Maxim Februari publiceerde vandaag bij het NRC het artikel Haastige spoed is zelden goed voor de rechtsstaat. Hij signaleert de gevaren van een overheid die te snel wil gaan:

We hebben haast. Er is corona, klimaatcrisis, cyberoorlog, en dus moeten we ingrijpen, desnoods buiten de wet om. Tegelijkertijd hebben we nieuwe wetten nodig voor opsporing en toezicht om de burgers in de richting van de samenlevingsdoelen te bewegen.
Minder regels voor de staat en meer voor de burgers: je kunt er rechtsstatelijke twijfels bij hebben, maar die moet je als welwillende burger misschien inslikken. Twijfels zorgen namelijk voor onrust en onrust speelt groeperingen in de kaart die de rechtsstaat bedreigen, waardoor we juist nog meer surveillance moeten inzetten en nog meer beperkingen voor de staat moeten afschaffen. Het is – dat zal duidelijk zijn – een cirkel.

Februari waarschuwt voor afglijden en noemt de ‘Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden‘ (WGS) als voorbeeld van riskant opereren door de misdaadbestrijdende overheid.

Om de invloed van Rusland en China tegen te gaan wil de overheid hun methoden toepassen, “en wie daar kritisch naar wil kijken, levert munitie aan de radicale partijen die, al dan niet onder invloed van Rusland en China, de bevolking tegen de eigen overheid opzetten“.

Februari pleit er voor goed na te denken en de risico’s van de ‘snelle’ oplossingen onder ogen te zien.

Aanvulling 23 mei 2022
Egbert Dommering, emeritus-hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam, uitte zich in zijn bespreking van het preadvies van A.W.G.J. Buijze voor de VAR 2022 in NTB 2022/142 zeer kritisch over het coronabeleid en citeert uit het onderzoeksrapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid van februari 2022 waarin een een ontluisterende conclusie staat. Hij schrijft:

Kortom: het coronabeleid kenmerkte zich door een steeds grotere intransparantie waardoor allerlei relevante aspecten van de besluitvorming niet aan bod kwamen. Dit heeft tot grote maatschappelijke en economische schade geleid.7 Bovendien zijn naar mijn oordeel de belangenafwegingen juridische niet zuiver verricht.8 En de evaluatie over de jaren 2021 en 2022 zal naar de conclusie voeren dat het beleid steeds ondoorzichtiger werd en de deskundigen (het OMT), volgens een niet of moeilijk te verifiëren medisch paradigma waarin tal van andere belangen en inzichten werden weggedrukt, in een informeel circuit de lakens begonnen uit te delen. Het is een ideale casus voor een triple A transparantie test, die, naar ik vrees, nu reeds negatief uitvalt. Misschien wordt het wel net zo groot als de ‘toeslagen affaire’.

7 Barbara Baarsma, Eline van den Broek-Altenburg, Gerard van den Berg, Egbert Dommering, Coen Teulings, ‘Naar een coronabeleid zonder lock downs’, in: Economisch Statistische Berichten (ESB) 13 januari 2022.

8 Egbert Dommering, ‘Het coronabeleid is onconstitutioneel’, NJB 2021, afl. 41, 3396-3398.

De opinie van Dommering uit 2021 is hier (pdf) te vinden.