Het Adviescollege toetsing regeldruk schreef een lezenswaardig rapport over de regeldruk als gevolg van Europese regels, dat op de site van de Tweede Kamer is te vinden [1]. Het rapport is een verkenning naar EU-regelgeving die mogelijk veel regeldruk met zich meebrengt voor het Nederlandse mkb, in het bijzonder rapportageverplichtingen.
In hoofdstuk 2 worden de bronnen van hoge regeldruk besproken. Onder meer wordt geconstateerd dat er een trend waarneembaar is van een groter gebruik van het rapportageverplichtingen zonder dat er voldoende (parlementaire) controle op lijkt te bestaan [2] en wordt opgemerkt:

Verder bevordert de samenstelling van het betrokken onderhandelingsteam niet de aandacht voor de regeldruk tijdens de onderhandelingen. De teams bestaan veelal uit specialisten binnen een bepaalde sector of op een bepaald beleidsdomein. Hun specialistische kennis is onontbeerlijk voor de onderhandelingen, maar de keerzijde is dat zicht op en aandacht voor reeds bestaande rapportage- en informatieverplichtingen ontbreekt. Daardoor kan dubbele of anderszins niet-proportionele uitvraag van informatie ontstaan. Dit lijkt in ieder geval te gelden voor de financiële marktsector.

Daar komen dat ook door de toezichthouders opgelegde rapportageverplichtingen bij. Er wordt geconstateerd dat de rapportageverplichtingen vaak tot doel hebben de naleving van de regels te bewijzen:

Omdat de regels gedetailleerd en concreet zijn, worden er vaak expliciete rapportageverplichtingen opgelegd om aan te tonen dat de regels worden nageleefd.

De antiwitwasvoorschriften vormen belastende Europese regelgeving
Dat wordt vermeld op de pagina over de desk research onder het kopje financieel en fiscaal [3]. In bijlage 4 met suggesties vanuit het mkb wordt over de witwasbestrijding gezegd:

• WWFT: deze wet zorgt voor grote rapportagedruk. Banken, verzekeraars en accountants stellen op de meest ongelegen momenten vragen. Het zou veel makkelijker zijn als de UBO wordt geregistreerd bij de KvK en vervolgens iedereen inzage verlenen. (…)

• “Meer controle door overheid in plaats van deze af te schuiven op bijvoorbeeld accountantsorganisaties, banken en notariaat”

Bij het ATR-rapport zit als bijlage een rapport van Ipsos I&O, waarin verslag wordt gedaan van hun onderzoek. Daarin is te vinden dat op het gebied van regeldruk witwasbestrijding een prominente rol steelt. Het cliëntenonderzoek kost ondernemers veel tijd en scoort hoger dan andere rapportages [4]. Ondernemers gaven suggesties voor het verminderen van de rapportageverplichtingen die ook voor de witwasbestrijding relevant zijn [5], onder meer:

• Minder, eenvoudiger en doelgerichter rapporteren: eenvoud in taal en formats, duidelijke uitleg van het doel van de rapportage.

• Minder regelgeving en bureaucratie: behoefte aan minder regels en meer vertrouwen in de ondernemer. Overheid bemoeit zich er te veel mee en wijzigt regels te vaak. De complexiteit en onwerkbaarheid van sommige regels worden specifiek genoemd.

• Betere afstemming en samenwerking: tussen overheidsinstanties, brancheorganisaties en EU. Gelijktrekken van de regelgeving EU.

• Focus op handhaving en excessen: handhaven en aanpakken excessen en fraude. Belonen van goed gedrag in plaats van bestraffen van niet-rapporteren.

Noten:

[1] Verkenning regeldruk EU-wetgeving inclusief Ipsos rapportage.
[2] Pagina 7.
[3] Pagina 14, een na laatste kolom.
[4] Ipsos rapport, pagina 10 onderaan en pagina 11 bovenaan.
[5] Ipsos rapport, pagina 14.

Aanvulling 18 augustus 2025
Over regeldruk wordt veel gesproken maar er gebeurt niets. Al helemaal niet aan de regeldruk in de geprivatiseerde misdaadbestrijding. Weer een artikel: John Weerdenburg op accountant.nl, Rekenkamer-president: ‘Uitvoeringsorganisaties moeten rode kaart kunnen trekken’, naar aanleiding van uitlatingen van de President van de Algemene Rekenkamer in het FD.