De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is al langer bezig met de Nederlandse ‘openbare’ registers (zoals handelsregister, ubo-register en het kadaster), zoals onder meer blijkt uit de brief van de AP van maart 2023 (artikel) en het doxing advies uit 2022 (artikel).

In december 2024 stuurde de AP een nieuwe brief over die openbare registers (nieuwsbericht, brief). In deze brief wordt er op gewezen dat registers alleen toegankelijk dienen te zijn voor personen met een specifiek belang:

De hoofdregel ten aanzien van de toegang tot een dergelijk openbaar register is dat toegang is beperkt tot belanghebbenden. 2 Dat betekent ook dat iedereen die toegang wenst tot zo’n register in beginsel dient aan te tonen dat hij een specifiek belang heeft bij het verkrijgen van die gegevens. Alleen zo kan immers worden voorkomen dat ook personen, instellingen of bedrijven inzage krijgen om redenen die niets van doen hebben met de doelstellingen die ten grondslag liggen aan de opname van persoonsgegevens in dat register.

Onbegrensde toegang tot openbare registers die persoonsgegevens bevatten betekent dat gegevens zonder rechtvaardiging van een belang verspreid kunnen worden. Door ontwikkelingen in technologie kunnen afwegingen over openbaarheid die in het verleden zijn gemaakt nu anders uitvallen. 3 Dit leidt tot een verhoogd risico op ernstige gevolgen voor deze personen zoals blootstelling aan bijvoorbeeld fraude, ontvoering, chantage, afpersing, pesterijen, geweld of intimidatie.

Iedere (verdere) openbaarheid van de persoonsgegevens vergt derhalve een eigen rechtvaardiging en afweging. De AP acht het wenselijk dat de verantwoordelijke ministers deze afweging uitdrukkelijk maken.

2 Zie hiervoor ook artikel 86 Algemene Verordening Gegevensbescherming.

3 Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat technieken als scraping tot grootschalige ‘schaduwregisters’ kunnen leiden die voor andere doeleinden worden gebruikt dan waar het register oorspronkelijk voor bedoeld is.

Inventarisatie
Op verzoek van de AP is door de staatssecretaris Digitalisering een inventarisatie gemaakt van registers. Naar aanleiding van het ontvangen overzicht heeft de AP nog enige vragen gesteld aan allerlei ministeries en is het de AP gebleken dat in het overzicht nog enige registers ontbreken. De AP wijst er in de brief op dat het niet alleen gaat om registers die direct onder het beheer van een ministerie vallen. Ook registers op grond van de wet die bij een andere overheidsinstelling of bij private partijen in beheer zijn vallen er onder.

De AP besluit de brief met het volgende verzoek aan de staatssecretaris:

Vanuit uw coördinerende verantwoordelijkheid voor Digitalisering binnen de Overheid, verzoekt de AP u om de op 7 juni 2023 aan de AP en op 11 maart 2024 aan de Tweede Kamer verstrekte lijst op volledigheid te laten controleren door alle ministeries. Daarbij verzoekt de AP u de ministeries, voor zover dit nog niet is gedaan, expliciet ook te laten onderzoeken of er in wettelijke regelingen waarvoor zij verantwoordelijk zijn ook openbare registers zijn ingesteld of hieruit volgen. Dit onafhankelijk van de vraag of een register in beheer is bij het desbetreffende ministerie. Dit kan dus ook inhouden dat dergelijke openbare registers in beheer zijn bij andere overheidsinstellingen of private partijen.

Lees op deze site de artikelen over bescherming persoonsgegevens handelsregister en kadaster.