Het AMLC publiceerde een artikel over rode vlaggen inzake misbruik van rechtsvormen waarin opmerkelijke dingen staan:
- “De rechtspersoon is daags na oprichting niet bereikbaar“: dat een pas opgerichte bv kort na de oprichting niet bereikbaar is, lijkt me niet meer dan logisch. Dus dit kopje bij de ‘rode vlag’ klopt niet. Slechte bereikbaarheid kan inderdaad een aanwijzing zijn, maar dat hangt dan natuurlijk wel af van het type activiteiten van de rechtspersoon.
- “Ontbreken Btw identificatienummer“: niet alle rechtspersonen verrichten diensten waarover btw wordt berekend. Dus het is logischer om hier te schrijven dat het ontbreken van een btw-nummer bij een activiteit die tot in rekening brengen van btw zou moeten leiden, een aanwijzing is. Zie ook hierna bij ‘parkeren van assets’.
- “Vestiging in bedrijfsverzamelgebouw“: het zal best waar zijn dat de opsporing criminele bv’s vaak in bedrijfsverzamelgebouwen aantreft, maar om te zeggen dat alle rechtspersonen die gevestigd zijn in een bedrijfsverzamelgebouw verdacht zijn, gaat echt te ver. In het stukje staat ook niets over de omvang en de aard van het gehuurde. Op zijn minst zou hier bij moeten staan dat vestiging in een bedrijfsverzamelgebouw zonder huur van ruimte (domicilieverlening) een aanwijzing is. Vreemd is dat in de laatste regel ineens wordt gesproken over vestiging op een woonadres als aanwijzing. Dit is nutteloze informatie.
- “Aandelen overdracht zonder gedeponeerde jaarrekeningen“: de auteurs hebben de vreemde gedachte dat iemand die een bv koopt (ten onrechte wordt over het ‘overnemen van een rechtspersoon’ gesproken) dit zou doen op basis van bij het handelsregister gedeponeerde jaarrekeningen. Geen koper doet dat, want de koper van een bv wil de vennootschappelijke jaarrekeningen hebben. Een ander punt is dat het niet deponeren van jaarrekeningen een risico op bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement oplevert voor het nieuwe bestuur van de vennootschap. Dus het niet deponeren zal in een overname alleen geaccepteerd worden als er geen insolventierisico is.
- “Prijs aandelen gebaseerd op valse jaarrekening“: hier spreken de auteurs over een ‘valse jaarrekening’ zonder te vertellen wat het is. Ik heb dan ook geen idee wat men bedoelt. Uiteraard kan het zijn dat er geen jaarrekening is vastgesteld door de algemene vergadering. Het is ook mogelijk dat een jaarrekening onjuiste informatie bevat en wel door de algemene vergadering vastgesteld. Dan is die jaarrekening niet vals maar wel misleidend. Er is bijscholing van de auteurs gewenst.
- “Bestuurderswisseling stichting niet via notaris“: de auteurs schrijven dat bij wisseling van bestuurders van een stichting de notaris niet verplicht is. Kennelijk weten ze niet dat bij geen enkele Nederlandse rechtspersoon een notaris verplicht is bij de bestuurswisseling. Dus dit is een onjuiste tekst. Als de notaris wel betrokken is bij de bestuurswisseling, dan betekent dit niets over het vermogen van de stichting, want dat vermogen is niet van de bestuurders maar van de stichting. De conclusie dat een bestuurswisseling bij een stichting met vermogen een aanwijzing is voor criminaliteit, is dus onjuist. AMLC doet er goed aan de hele passage volledig te herschrijven.
- “Stichting boven besloten vennootschap“: dezelfde onjuistheid over wijziging van bestuurders komt in dit item terug. Overigens komt het in de not-for-profit regelmatig voor dat een stichting aandeelhouder is van een bv. Vaak gaat het dan om aanpalende commerciële activiteiten die men apart wil zetten van de primaire activiteiten van de stichting. Dus een stichting als enig aandeelhouder van een bv is geen aanwijzing voor criminaliteit.
- “Geen loon in BV“: vreemde passage over het ontbreken van loon. Het lijkt er op dat gedoeld wordt op het loon van de statutair bestuurder / aandeelhouder (er wordt gesproken over ‘gebruikelijk loon’), maar dan wordt vergeten dat de bestuurder ook op basis van opdracht actief kan zijn. Hier wordt vergeten dat belangrijk is welke rol de bv heeft in de structuur, is het de enige of zijn er meer vennootschappen en wat zijn de activiteiten. Dit is een voorbeeld waar niemand iets aan heeft.
- “Geen loonheffings-en omzetbelastingbetalingen (bepaald kenmerk)“: de tekst is raadselachtig, want zijn wel betalingen maar deze zijn “niet terug … te vinden in het betalingsverkeer“. Hoe kan dat als de betalingen over een bankrekening gaan? Ik begrijp er niets van.
- “Parkeren van assets“: de auteurs lijken niet te weten dat vermogen soms apart wordt gezet in een bv om het uit de risicosfeer van de gewone onderneming te halen. Dat er geen personeel is (en geen loonheffing) is dan verklaarbaar. En als vastgoed is apart gezet en wordt verhuurd aan een deelneming, is er mogelijk ook geen aangifteplicht voor de omzetbelasting. Men doet er goed aan dit voorbeeld beter uit te werken aan de hand van de praktijk.
Ik vind het overdreven om een bepaalde aanwijzing meteen als ‘rode vlag’ aan te merken. Naar mijn idee gaat het meer om een combinatie van aanwijzingen die niet passen bij het type entiteit en activiteit.
Geconcludeerd kan worden dat de voorbeelden niet gebaseerd zijn op de ondernemingspraktijk en ongeschikt als ‘guidance’ voor Wwft-plichtigen of de opsporing. Helaas biedt dit artikel niet de beoogde verdieping, terwijl het in de categorie ‘Verdiepende artikelen’ staat.
Tot slot
Al eerder constateerde ik onvolkomenheden in de AMLC-publicaties (lees onder meer dit). Ik hoop op verbetering van de kwaliteit, aangezien de bestrijding van financieel-economische criminaliteit daarbij is gebaat.
Aanvulling 20 oktober 2022
Titel aangepast.