Vandaag werd door het Ministerie van Financiën een brief gepubliceerd over de FATCA problematiek (lees de algemene inleiding). Het is verheugend om te zien dat het ministerie zich inspant voor het lot van de slachtoffers van het bizarre Amerikaanse systeem van ‘Citizenship-Based Taxation’, inhoudend dat mensen uitsluitend op basis van hun nationaliteit aangifte moeten doen over hun wereldinkomen in de VS, ook al zijn zij fiscaal inwoner van Nederland waar zij eveneens aangifte over hun wereldinkomen moeten doen (terwijl dubbele belasting niet adequaat wordt voorkomen).

OESO interesseert zich niet voor grondrechten
Zeer teleurstellend is dat uit de brief blijkt dat de internationale organisatie die zich sterk maakt voor eerlijke belastingheffing, de OESO, geen enkele belangstelling heeft voor het aan de kaak stellen van ‘Citizenship-Based Taxation’, een systeem dat in strijd is met internationale beginselen, lees daar bijvoorbeeld A Global Perspective on Citizenship-Based Taxation, door Allison Christians (september 2017) over. Het ministerie schrijft over de contacten met de OESO:

Zoals aan uw Kamer is toegezegd op 24 november 2020, heeft de Nederlandse delegatie verder bij Working Party 1 van de OESO de problematiek aangekaart waar toeval-Amerikanen mee worden geconfronteerd. Binnen de OESO bestaat de opvatting dat de VS soeverein zijn om te bepalen wie naar nationaal recht Amerikaans staatsburger is en of deze wel/niet belast mag worden zolang van toepassing zijnde verdragen ter voorkoming van dubbele belasting worden gerespecteerd. Nederland is daarom niet gesteund in de oproep om dit binnen de OESO te agenderen, omdat deze problematiek niet beschouwd wordt als een kwestie van het OESO-modelverdrag of het OESO-commentaar daarop.

Met belastingheffing volgens de norm van een ‘fair share’ heeft ‘Citizenship-Based Taxation’ helemaal niets te maken.

Nederlandse inspanningen
In de brief doet het Ministerie van Financiën verslag van de inspanningen om schendingen van de mensenrechten door de Verenigde Staten te verminderen. Heel veel lijkt nog niet bereikt. Weliswaar lijkt het doen van afstand van de Amerikaanse nationaliteit (‘CLN’) weer mogelijk te zijn, al blijft het zes tot twaalf maanden duren.

Er is gesproken met de Amerikaanse autoriteiten, maar een uitzondering voor ‘bona fide residents’ zit er niet in:

Ook zijn met de IRS de mogelijkheden besproken om de aangifte voor toeval-Amerikanen verder te versimpelen en is de IRS verzocht om het verzoek voor het verlagen van de hoge kosten voor de afstandsprocedure bij het relevante Amerikaanse departement neer te leggen. Tenslotte is de oplossing geopperd om de VS te vragen het Amerikaanse begrip “bona fide resident” [8] te hanteren om langs die weg een uitzondering te maken op de rapportageplicht voor toeval-Amerikanen. De VS heeft al eerder aangegeven daar niet toe bereid te zijn en die positie is ongewijzigd.

[8] Een bona fide resident is een US person die voor minimaal één belastingjaar in ander land woonachtig is. Wie een bona fide resident is wordt o.a. beoordeeld aan de omstandigheden van het geval zoals de intentie of het doel van het verblijf in het andere land. Zie ook: https://www.irs.gov/individuals/international-taxpayers/foreign-earned-income-exclusion-bona-fide-residence-test.

Vooralsnog blijft het probleem dat banken geen Amerikaanse belastingplichtigen als klant willen, het afstand doen veel te duur is, mensen zonder enige band met de VS daar belastingaangifte moeten doen met hoge advieskosten vanwege de draconische sancties als fouten worden gemaakt. Ook geëmigreerde Amerikanen zijn de dupe van FATCA.

De VS lapt mensenrechten aan zijn laars
Het is hoog tijd dat internationaal wordt opgetreden tegen mensenrechten schendende juridische praktijken van de Amerikanen op het gebied van belastingheffing en financieel recht.