Begin februari 2025 vindt de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties plaats. Degene die in de parlementaire stukken wil duiken, vindt hierna de vindplaatsen. Het is een voorstel dat schadelijk is voor het hele maatschappelijke middenveld.
De hierna vermelde vindplaatsen van parlementaire stukken zijn ook te vinden op mijn pagina over voorstellen op het gebied van witwasbestrijding, terrorismefinanciering en aanverwante onderwerpen.
Recente berichten over de Wtmo op dit blog:
- Behandeling Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties (Wtmo) naar voren gehaald, 20 november 2024.
- Privacy First: “Wetsvoorstel inzake ’transparantie’ van maatschappelijke organisaties past in een negatieve trend”, 26 oktober 2024.
- De premierskandidaat30 mei 2024.
- Plenaire behandeling voorstel Wtmo verschoven naar week 36 | not-for-profit, Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties, 27 mei 2024.
- Privacy First: “Wetsvoorstel non-profit ondermijnt maatschappelijk middenveld” | Wtmo, 21 mei 2024.
- De dreiging van de Wtmo hangt nog steeds in de lucht | Wet transparantie maatschappelijke organisaties, 16 mei 2024.
- Er wordt nog steeds gelobbyd voor openbaarmaking van donateursgegevens | not-for-profit, 28 april 2023.
Recente andere artikelen over de Wtmo en aanverwante onderwerpen:
- Saar Slegers (Argos), Helft stichtingen en verenigingen heeft problemen bank dankzij doorgeschoten anti-terrorismemaatregelen, 26 oktober 2024.
- ‘Rol compliance officer past burgemeester niet’. In de Wtmo zouden vanwege diens rol en positie geen (bestuursrechtelijke) bevoegdheden aan de burgemeester moeten worden toegekend, Wouter Boonstra, 27 september 2024. Over een NJB artikel van Niels Karsten en Machteld Clara Maria Geuskens.
- Gaat een ‘slim verbod’ op buitenlandse financiering migrantenkerken raken? KN 25 september 2024.
Informatie over het wetsvoorstel Wtmo:
Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties
Officiële naam:
Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties, ook wel afgekort tot ‘Wtmo’, naar aanleiding van de vorige naam, waarin ‘tegengaan ondermijning’ nog niet voorkwam.
Korte inhoud:
Vanwege de veronderstelling van de regering dat stichtingen en verenigingen zich op grote schaal schuldig zouden maken aan ondermijning en ‘geldstromen’ uit ongewenste bronnen zouden ontvangen, wordt voorgesteld om aan alle verenigingen, stichtingen en kerkgenootschappen administratieve verplichtingen op te leggen, die met name betrekking hebben op gegevens over de donateurs en de waarde van het vrijwilligerswerk (donaties in natura). Verder krijgen burgemeester en Openbaar Ministerie en een groot aantal andere overheidsinstanties ingrijpende bevoegdheden om informatie over donateurs en vrijwilligers te verkrijgen en moeten stichtingen hun staat van baten en lasten bij de Kamer van Koophandel deponeren. Lees over de gebreken van het voorstel de brief van Privacy First.
Consultaties:
Er zijn twee consultaties gehouden, de eerste over een nog verdergaand voorstel, die inhield dat alle donateursgegevens openbaar gemaakt moesten worden boven een bepaald donatiebedrag en een tweede over een wijzigingsvoorstel.
Wetgevingsdossier:
Tweede Kamer, Eerste Kamer, overheid.nl. De laatste documenten dateren van mei 2023.
Status 10 januari 2025: in behandeling bij de Tweede Kamer; op verzoek van lid van de Tweede Kamer Aukje de Vries (VVD), waarbij zij een verband met de Maccabi-rellen legde, werd de behandeling vervroegd naar begin december a.s. Inmiddels is de behandeling naar 4-6 februari 2025 gegaan, zie de agenda van 10 januari 2025.
Nadere informatie:
in de consultaties is kritisch gereageerd door een groot aantal nonprofit organisaties. Privacy First heeft in mei 2024 een brief aan de commissie Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer gestuurd, waarin juridisch gemotiveerd wordt uiteengezet dat het een onverstandig wetsvoorstel is: nieuwsbericht, brief met onderbouwing bezwaren.
Van diverse andere organisatie is het standpunt online te vinden, onder meer ECNL, Goede Doelen Nederland en Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) (artikel juni 2021), NJCM samen met andere organisaties (bericht augustus 2021).
Berichten op dit blog:
Wtmo, not-for-profit en witwasbestrijding.
Europa en het maatschappelijk middenveld:
- In Europa vermoedt men een crimineel karakter van de nonprofit, want al lange tijd figureert de nonprofit als een hoog criminaliteitsrisico in het Supranational Risk Assessment Report van de Europese Commissie. Ik schreef daar in 2019 een artikel over.
- Van recentere datum is het ‘Defence of Democracy Package‘ van de Europese Commissie, waarin de positie van het maatschappelijk middenveld ook aan de orde komt, nieuwsbericht.
Aanvulling 10 januari 2025
Datum parlementaire behandeling aangepast.

