Tijdens de persconferentie kondigde Paul Tang belangrijke wijzigingen aan. Één daarvan is de ruimere toegankelijkheid van het ubo-register (register van uiteindelijk belanghebbenden) voor onder meer burgerrechtenorganisties. Zijn collega Luděk Niedermayer deelde mee dat er allerlei maatregelen worden genomen om de kwaliteit van de registraties van uiteindelijk belanghebbenden te verhogen. De ubo-drempel wordt lager voor hoog risico sectoren, aldus Eero Heinäluoma.

Wat de wijzigingen precies gaan inhouden, zal aan de hand van de betreffende documenten moeten worden bekeken.

Paul Tang en Luděk Niedermayer tijdens de persconferentie

Aanvulling 11:26 uur
Er wordt tijdens de persconferentie een vraag gesteld over de 25% drempel voor ubo’s. In het antwoord door Eero Heinäluoma wordt gezegd dat de berekening anders plaats vindt, waardoor er meer mensen ubo zijn. Verder is er een lagere drempel voor hoog risico sectoren. De Commissie kan daar een beslissing over nemen, aldus Heinäluoma.

Aanvulling 12:20 uur
De Europese Raad heeft een persbericht uitgebracht, Anti-money laundering: Council and Parliament strike deal on stricter rules, met daarin over de ubo-problematiek:

Council of the EU Press release 18 January 2024 01:40
Anti-money laundering: Council and Parliament strike deal on stricter rules

(…)

Anti-money laundering regulation

(…)

Beneficial ownership

The provisional agreement makes the rules on beneficial ownership more harmonised and transparent. Beneficial ownership refers to persons who actually control or enjoy the benefits of ownership of a legal entity (like a company, foundation or trust), although the title or property is in another name.

The agreement clarifies that beneficial ownership is based on two components – ownership and control – which both need to be analysed to identify all the beneficial owners of that legal entity or across types of entities, including non-EU entities when they do business in the EU or purchase real estate in the EU. The agreement sets the beneficial ownership threshold at 25%.

Related rules applicable to multi-layered ownership and control structures are also clarified to make sure hiding behind multiple layers of ownership of companies won’t work anymore. In parallel, data protection and record retention provisions are clarified to make the work of the competent authorities easier and faster.

The agreement provides for the registration of the beneficial ownership of all foreign entities that own real estate with retroactivity until 1 January 2014.

(…)

Anti-money laundering directive

Beneficial ownership registers

According to the provisional agreement the information submitted to the central register will need to be verified. Entities or arrangements that are associated with persons or entities subject to targeted financial sanctions will need to be flagged.

The directive grants the entities in charge of the registers the power to carry out inspections at the premises of legal entities registered, in case of doubts regarding the accuracy of the information in their possession.

The agreement also establishes that in addition to supervisory and public authorities and obliged entities, among others, persons of the public with legitimate interest, including press and civil society, may access the registers.

In order to facilitate investigations into criminal schemes involving real estate, the text ensures that real estate registers are accessible to competent authorities through a single access point, making available for example information on price, property type, history and encumbrances like mortgages, judicial restrictions and property rights.

(…)

Aanvulling 13:10 uur
Zo te zien gaat de gewone ubo-drempel omlaag. Het is momenteel meer dan 25% en wordt straks 25% of meer. De verlaging van de drempel bij hoog risico kom ik in het bericht van de Raad niet tegen.

Aanvulling 18 februari 2024
In de brief van 13 februari van de minister van Financiën staat het volgende over het ubo-gebeuren, waarin onder meer wordt bevestigd dat de drempel omlaag gaat naar 25%:

Definitie UBO-begrip

De verordening herdefinieert het UBO-begrip. Een wijziging is dat een natuurlijk persoon kwalificeert als UBO indien deze 25% of meer van het eigendom bezit. In Nederland was voorheen altijd sprake van vanaf 25%. Aan de Europese Commissie wordt de bevoegdheid gedelegeerd om risicosectoren te definiëren waarvoor een lagere drempelwaarde dan 25% zou moeten gelden. Tot slot is een nieuwe passage over de samenloop van eigendom en zeggenschap opgenomen. Wat de exacte gevolgen van deze wijzigingen zijn, is nog niet duidelijk. Het ligt voor de hand dat een aantal juridische entiteiten hun inschrijving in de UBO-registers zal moeten herzien. Samen met de Kamer van Koophandel (KVK) wordt gekeken op welke manier dit zo lastenluw mogelijk kan worden ingericht. Hierbij wordt opgemerkt dat de verordening een grondslag creëert voor de Europese Commissie om voorgeschreven formulieren en checklists uit te vaardigen. De impact hiervan voor de Nederlandse situatie is momenteel niet bekend. (…)

Gevolgen voor de UBO-registers

In de richtlijn wordt nader ingegaan op de UBO-registers. Ten aanzien van het terugmelden zijn belangrijke elementen uit het Raadsakkoord overgenomen. Zo lijkt het erop dat immateriële inconsequenties niet moeten worden teruggemeld en dat entiteiten in laag- en medium risicosituaties de mogelijkheid krijgen om hun registratie aan te passen. Daarnaast wordt ook voor entiteiten buiten de Europese Unie een verplichting in het leven geroepen om zich te registreren in de UBO-registers. Deze verplichting geldt zodra de entiteit een risicovolle zakelijke transactie aangaat of waardevol vastgoed, dan wel roerende zaken zoals sportauto’s, jachten en private jets aanschaft. Tot slot bevat de richtlijn een nieuwe werkwijze rondom legitiem belang, naar aanleiding van een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. 14 Waar de UBO-registers voorheen voor een ieder toegankelijk waren, moeten personen en organisaties die UBO-informatie wensen te ontvangen, aantonen een legitiem belang te hebben. De richtlijn identificeert een aantal categorieën die geacht worden een legitiem belang te hebben, namelijk journalisten en maatschappelijke organisaties die zich bezig houden met het voorkomen en bestrijden van witwassen, terrorismefinanciering en delicten die daarmee samenhangen. Ook worden natuurlijke personen en rechtspersonen genoemd die voornemens zijn een zakelijke transactie aan te gaan met een wederpartij. Naar aanleiding van de eerder genoemde hof-uitspraak kondigde het kabinet aan te komen met een wetsvoorstel. 15 Dit wetsvoorstel ligt op dit moment ter advisering voor bij de Raad van State. In het wetsvoorstel is opgenomen dat bij lagere regelgeving invulling wordt gegeven aan het begrip legitiem belang. Bij de uitwerking hiervan wordt uiteraard rekening gehouden met de inhoud van de nieuwe richtlijn.

14 HvJ EU 22 november 2022, ECLI:EU:C:2022:912.
15 Kamerstuk 31 477, nr. 85.

Ook uit deze tekst blijkt dat de inhoud van de ubo-registers de facto openbaar zal zijn. Dat is geen goede zaak.