Een student stelde mij onlangs enige vragen over digitale oprichting van bv’s door notarissen, wat door Europa verplicht is gesteld en dit jaar gerealiseerd moet zijn (lees ook dit). Onderstand de vragen en antwoorden:

1. Bent u van mening dat aan de Wwft onderhevige instellingen, in dit geval de notaris, in voldoende mate aan hun verplichtingen kunnen voldoen binnen het oprichtingsproces of voorziet u dat er hierin problemen kunnen plaatsvinden?

Zoals u weet vind ik dat de Wwft aan Wwft-plichtigen (zoals notarissen) soms verplichtingen oplegt die niet passend zijn in relatie tot het type onderneming. Als een bv wordt opgericht verwachten mensen dat de notaris niet veel geld kost omdat alles ‘standaard’ is. De notaris moet (net als tegelijkertijd vele anderen) het doopceel lichten van bij de rechtspersoon betrokkenen. Dit is kostbaar en niet in verhouding tot het effect, net als bij banken (zie onder andere https://ellentimmer.com/2021/04/30/wwft-506/).
Ik ben van mening dat de criminaliteitsbestrijding anders moet, veel efficiënter, meer aangepast aan het type onderneming en met minder dubbel werk.

2. Wat zijn volgens u de grootste knelpunten waar de poortwachter tegenaan kan lopen in de uitvoering van zijn rol binnen het digitale oprichtingsproces?

De digitale oprichting van een bv is – zo vermoed ik – lastiger dan een oprichting met wat fysieke contacten, omdat die fysieke contacten de mogelijkheid bieden de mensen enigszins te leren kennen. De digitale verificatie van de identiteit van de betrokken personen is een technische uitdaging. Verder geldt wat onder 1. is vermeld.

3. Onlangs las ik in uw weblog dat 96 notariskantoren zijn gehackt, wegen zulke – en eventuele andere – risico’s op tegen de voordelen genoemd in Richtlijn (EU) 2019/1151 (de digitaliseringsrichtlijn) zoals de tijd- en kostenbesparing?

Digitalisering is een mooi hulpmiddel maar moet wel heel zorgvuldig gebeuren. De neiging bij softwareontwikkeling is om te weinig aandacht aan privacy by design en aan security by design te besteden, terwijl dat wel nodig is. Goede software kost veel geld, dus ik alleen interessant bij standaardiseerbare handelingen en producten. De vraag is of de Nederlandse markt van oprichting van rechtspersonen wel groot genoeg is om alle kosten te rechtvaardigen. In ieder geval zou ik alleen met bv’s beginnen (zoals ook Europees voorgeschreven) en pas uitbreiden naar andere soorten rechtspersonen als alles goed werkt.

4. Het oprichtingsproces behoort vanaf 1 augustus geheel digitaal plaats te (kunnen) vinden. In het licht van de informatie die hierover tot dusver beschikbaar is, bent u van mening dat deze datum gehaald kan worden?

Ik heb geen zicht op de softwareontwikkeling, maar zoals onder 3. vermeld, wordt vaak onderschat wat nodig is om goede software te maken. Het zou me daarom niet verbazen als Europa te optimistisch is geweest en de termijn niet kan worden gehaald.

5. Tot slot, zijn er zaken die de poortwachter voorafgaand aan voornoemde datum kan regelen om beter voorbereid te zijn?

Hier heb ik geen zicht op. Ik ga er vanuit dat het notariaat een en ander gezamenlijk ontwikkelt (zie ook https://ellentimmer.com/2019/07/22/digitale-bv/) en dat vanuit de ontwikkelgroep de notarissen worden geïnformeerd.

Als lezers hier nog commentaar of aanvullingen op hebben, hoor ik dat graag.

Meer op dit blog over digitale oprichting van rechtspersonen.