In De macht ligt allang niet meer bij het parlement (NRC, betaalmuur) beschrijft Maxim Februari op een pakkende manier dat parlement en rechtspraak het verliezen van de gedigitaliseerde overheid.

Februari bespreekt een artikel van Reijer Passchier (Ars Aequi, betaalmuur) over de wankelende rechtsstaat. In zijn artikel beschrijft hij hoe de overheid de burger digitaal inpakt en hoe toezicht op het ‘datagedreven’ overheidshandelen ontbreekt:

Kindermishandeling in het oog krijgen, risico’s op schoolverlating berekenen, de leeftijd van asielzoekers beoordelen: het gebeurt nu allemaal digitaal. Uitvoeringsinstanties als de UWV en de Belastingdienst zijn beschikkingsfabrieken die jaarlijks miljoenen digitale besluiten nemen. Overheidsorganisaties ontwikkelen om het hardst zelflerende algoritmes. Veiligheidsorganisaties als de politie laten zich sturen door data-analyses. Grootschalige inzet van AI komt eraan.

Ook bedrijven nemen overheidstaken op zich, soms omdat zij dat moeten (zoals banken op grond van de witwasbestrijdingswetgeving). Het doet me genoegen bij Februari te lezen dat Reijer Passchier van mening is (in een artikel dat wel open toegankelijk is) dat grote bedrijven zijn toegetreden tot de ‘datacratie’ en een soort staatsmacht uitoefenen over de burger, wat reden is hen onder regelgeving te brengen, zodat de grondrechten van burgers worden gerespecteerd.

Er is werk aan de winkel voor het kabinet dat het door de toeslagenaffaire gevallen demissionaire kabinet moet opvolgen. Of zou het al te laat zijn?