Zoals bekend heeft de Tweede Kamer de wet aangenomen die het mogelijk zal maken dat de banken hun eigen surveillance organisatie – Transactiemonitoring Nederland (TMNL) – kunnen optuigen. Deze wet heet de Wet gegevensverwerking samenwerkingsverbanden (WGS).

In het kader van de behandeling in de Eerste Kamer waarschuwt de maatschappelijke coalitie tegen SyRI voor het wetsvoorstel, dat zij ‘Super SyRI’ noemen. Zij schrijven:

Dit voorstel legitimeert de werkwijze die leidde tot de toeslagenaffaire.

Lees SyRI-coalitie aan Eerste Kamer: ‘Super SyRI’ blauwdruk voor meer toeslagenaffaires (11 januari).

Afbrokkeling van de bescherming van burgers
Maxim Februari schreef een kritisch artikel over de afbrokkeling van de bescherming van burgers en organisaties tegen gulzige overheden en financiële instellingen. Hij schrijft onder meer:

De directeur van onderzoeksnetwerk Kafkabrigade merkte op dat burgers meestal geen idee hebben wie hun gegevens allemaal in huis hebben en hoe ze die kunnen opvragen. Door „de lappendeken aan stichtingen die persoonsgegevens verwerken” wordt het steeds moeilijker je te verdedigen en beschikking te krijgen over je eigen dossier.

Verder maakt hij melding van het proefschrift van Marlies van Eck over rechtsbescherming bij geautomatiseerde ketenbesluiten en schrijft:

Er moet toezicht op komen, maar Van Eck zegt dat ze bij de automatisering van menselijke overheidstaken nog nooit structurele toezichthoudende activiteiten heeft gezien. „Terwijl de ontwikkeling van computerbesluiten al twintig of misschien wel dertig jaar aan de hand is. Dat maakt mij niet zo optimistisch voor de toekomst.”

Zeer fundamenteel is zijn opmerking over de rechtsstatelijkheid van de criminaliteitsbestrijding:

de trias politica wankelt nu de uitvoering dominant wordt, het legaliteitsbeginsel wankelt nu regels niet meer te doorzien zijn en het principe van doelbinding wordt losgelaten. De rechtsbescherming verdwijnt op hoog tempo en veel politieke partijen zijn nog niet begonnen hierover na te denken.

Hij signaleert de niet-transparante rol van bedrijven, met name banken:

Overheden delen gegevens met bedrijven die daardoor het bestuur overnemen – de nieuwe wet is er een voorbeeld van.

Het is terecht dat hij eindigt met de mededeling dat het onverstandig is dat de oude waarborgen worden afgeschaft zonder dat er wordt gezocht naar nieuwe waarborgen. Dat is vriendelijk gezegd, maar moet als spijkerharde kritiek op de huidige en voorgenomen criminaliteitsbestrijding worden aangemerkt.