In mei verscheen bij Follow the Money een artikel van Lukas Kotkamp over het berichtensysteem van de financiële sector, bekend onder de naam ‘SWIFT’. Daarin wordt gezegd dat criminelen via een eigen financiële partij toegang verkregen tot het SWIFT-messaging systeem. In het artikel wordt melding gemaakt van Bandenia, door de auteur een Spaanse nepbank genoemd. Blijkens het artikel kreeg een entiteit uit de Bandenia groep in 2017 toegang tot het financiële berichtenverkeer [1] door verkrijging van achttien codenummers van SWIFT, ook bekend als BICs [2]. In welke hoedanigheid de codenummers werden verkregen wordt niet duidelijk beschreven, maar het lijkt er op dat het betrekking heeft op het optreden als kredietverstrekker en/of als bank [3].

Inadequate SWIFT-controles
Kotkamp beschrijft dat de controles van SWIFT achterblijven,

Dat Swift gul is met het verstrekken van codes aan malafide bedrijven en zo ook nepbanken een zekere legitimiteit verschaft, was al langer bekend.

en dat in 2020 een schandaal werd onthuld over ‘BuyBankNow’ (waarover ik in het artikel waarnaar wordt verwezen niets kon vinden) [4].

Volgens het artikel zegt SWIFT: “alle aanvragen voor BIC’s worden beoordeeld en gevalideerd op basis van openbare informatie om het bestaan en de identiteit van de aanvragende organisatie te verifiëren“, dus kennelijk worden vergunningen niet bij de nationale toezichthouder nagetrokken. Zie verder de reactie van SWIFT aan het slot van het artikel, waarin de organisatie schrijft dat zij beter hun best doen.

Slotopmerking
Als de SWIFT-organisatie zo belangrijk is voor het financiële stelsel, rijst de vraag of de governance wel voldoende is.

NB 1 In het artikel van Kotkamp staat dat SWIFT onder toezicht staat van DNB (kan ik me niet voorstellen) [5].
NB 2 De auteur veronderstelt dat iedereen die geldt overmaakt onder de antiwitwaswetgeving zou vallen (“Hoewel Swift zelf geen geld overmaakt, en daarom buiten de Europese anti-witwaswetgeving valt“), waaruit  blijkt dat hij niet goed van die regelgeving op de hoogte is.

Noten

[1] Uit het artikel blijkt dat niet alleen financiële instellingen tot SWIFT worden toegelaten. Er wordt genoemd dat multinationals zoals Heineken en Velcro zijn aangesloten.

[2] BIC is een afkorting van de ‘Business Identifier Code’, die door SWIFT wordt toegekend.

[3] Er wordt gezegd dat “BBP Bandenia PLC in 2017 toestemming kreeg om als kredietverstrekker voor consumenten in het Verenigd Koninkrijk op te treden” en de organisatie zich daarna aansloot bij SWIFT. Verder op wordt vermeld dat de organisatie loog dat het een bankvergunning had (Mohéli, Dominica en een schiereiland voor de kust van Mozambique).

[4] In het genoemde artikel van Dennis Mijnheer kom ik BuyBankNow niet tegen.

[5] SWIFT zou volgens het artikel sinds 1998 onder gezamenlijk toezicht van de centrale banken van de G10 staan; Nederland maakt volgens wikipedia deel uit van de G10. Verder op in het artikel schrijft Kotkamp dat de ECB, ‘aanvoerder van G10‘ (???), doorverwijst naar de Belgische centrale bank (NBB). Helaas ontbreekt me de tijd te kijken naar de governance van de organisatie achter SWIFT.

Lees de berichten op dit blog over SWIFT en financiële surveillance.