Het College voor de Rechten van de Mens (CvdRvdM) heeft in een uitspraak van 22 december 2022 geoordeeld dat Nationale-Nederlanden (NN) mensen mag discrimineren die ‘US person’ zijn (fiscale inwoners van de VS en mensen met de Amerikaanse nationaliteit).

Extraterritoriaal werkende Amerikaanse regels
Reden voor de discriminatie door NN is dat de financiële instelling in zakelijke relaties met iedereen die US person is het Amerikaanse recht moet toepassen. Dat is het gevolg van het feit dat de VS regels maakt die in de hele wereld gelden, ook voor juridische verhoudingen die niets met de VS te maken hebben. Het geeft aan hoe onbehoorlijk het land met de eigen onderdanen omgaat, zelfs als die onderdanen activiteiten ondernemen die niets met de VS te maken hebben.

CvdRvdM vat het als volgt samen:

Nationale-Nederlanden (…) kan deze pensioenuitkering niet aan de man als ‘US person’ aanbieden, omdat ze dan onder de Amerikaanse toezichtwetgeving komt te vallen en aan verplichtingen moet gaan voldoen daarbij gelden.

en:

Hiernaast kan niet worden uitgesloten dat de Amerikaanse toezichtwetgeving van toepassing is op het handelen van Nationale-Nederlanden. Dit betekent dat Nationale-Nederlanden zich als broker/dealer zou moeten registreren, aan controles en informatieverplichtingen kan worden onderworpen en mogelijk haar producten moet aanpassen. De gelijkebehandelingswetgeving gaat naar het oordeel van het College niet zo ver dat Nationale-Nederlanden haar aanbod zodanig moet uitbreiden dat zij voldoet aan de eisen van de Amerikaanse toezichtwetgeving en de toezichthoudende instanties.

Dus de megalomane houding van de Amerikanen wordt door het CvdRvdM als zoete koek geslikt!

‘Vrij’ ondernemerschap van NN
Verder is de discriminatie een gevolg van het feit dat financiële instellingen (FI’s) weliswaar overheidstaken uitvoeren, zoals het verzorgen van pensioenvoorzieningen (waarvoor een vergunning nodig is en streng toezicht van de overheid geldt). Echter, bij dit soort zaken zijn FI’s ineens vrije ondernemers die hun eigen keuzes mogen maken, wat door CvdRvdM aldus wordt geformuleerd:

Het is een vaste oordelenlijn van het College dat de gelijkebehandelingswetgeving in beginsel aanbieders van diensten de ruimte biedt om zelf de aard en omvang van de dienstverlening te bepalen. Uit deze wetgeving volgt dan ook niet dat een aanbieder van goederen of diensten verplicht is om het aanbod zo uit te breiden of in te richten dat iedereen daarvan gebruik kan maken.

Dat de overheid het zogenaamd vrij ondernemerschap als alibi gebruikt om onzorgvuldige gedragingen door FI’s goed te praten, is iets ik vaker ben tegen gekomen. Op basis daarvan wordt door de overheid goedgekeurd dat er FI’s zijn die alle US persons uitsluiten van hun dienstverlening, voorbeelden daarvan zijn Aegon en Knab.

Slotopmerking
De uitspraak maakt duidelijk dat inwoners van Europa niets hebben aan hun financiële mensenrechten (financiële privacy) tegenover een zich misdragend machtig land, geheten de Verenigde Staten.

Meer informatie:

• Uitspraak van 22 december 2023.
• Inleiding op dit blog over FATCA en het fenomeen ‘US person’.

Ook financiële geschillenbeslechter Kifid is van oordeel dat financiële instellingen naar hartenlust mogen discrimineren. Kifid oordeelde dat DeGiro de effectenrekening van een mogelijke US person mag beëindigen, lees het bericht van Kifid.