Alle marketeers van Nederland (en hun juridisch adviseurs) hebben er interesse voor: de VoetbalTV-beslissing van de Autoriteit Persoonsgegevens, een beslissing waarover de Raad van State zich recent heeft uitgelaten. Via een Wet open overheid verzoek heeft hoogleraar Anna Berlee de beslissing in handen gekregen.

Mijn Woo-verzoek is ingewilligd en het VoetbalTV besluit van de @toezicht_AP wordt openbaar. Er komt zelfs een nette disclaimer bij over de uitspraken bij Rb. en RvS pic.twitter.com/MQGzLU6OIh

— Anna Berlee (@annab_ou) August 31, 2022

Zij schrijft:

Interessant is dat in het boetebesluit staat, in tegenstelling tot wat ik lees uit de RvS uitspraak, dat de AP wel degelijk de andere door VTV opgevoerde belangen heeft gewogen. Maar ook die kwamen niet door de stap-1 toets volgens de AP.

De AP loopt ook de overige voorwaarden (noodzakelijkheid & belangenafweging) af.

‘Gerechtvaardigd belang’ is één van de AVG-grondslagen die marketeers graag gebruiken om de personen wiens gegevens zij verwerken geen toestemming te hoeven vragen. Privacyjuristen die marketingbedrijven vertegenwoordigen proberen iedereen er van te overtuigen dat marketing altijd een gerechtigd belang is en dat de toetsing aan de criteria van de desbetreffende bepaling van de AVG niet nodig is. Daar is het laatste woord nog niet over gezegd.

Drie criteria
In artikel 6 lid 1 sub (f) AVG staan de drie criteria waaraan voldaan moet worden bij beroep op gerechtvaardigd belang: “de verwerking is noodzakelijk voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde, behalve wanneer de belangen of de grondrechten en de fundamentele vrijheden van de betrokkene die tot bescherming van persoonsgegevens nopen, zwaarder wegen dan die belangen, met name wanneer de betrokkene een kind is”.

De gedachte van privacy juristen die de belangen van marketingbedrijven vertegenwoordigen is dat marketing altijd een gerechtvaardigd belang is (1^e criterium, door Berlee ‘stap 1-toets’ genoemd), maar in veel gevallen het gebruik door marketeers niet door de verdere toetsing (2^e noodzaak, 3^e belangenafweging) komt. Toegepast op de VoetbalTV-zaak: de VoetbalTV-zaak zou sowieso door Talpa c.s. zijn verloren, maar dan niet vanwege ontbreken gerechtvaardigd belang (1^e criterium) maar vanwege ontbreken noodzaak (2^e criterium) respectievelijk belangenafweging in het voordeel van de belangen van de personen (hier: de kinderen) (3^e criterium).

Datagraaien
Mijn enthousiasme is niet groot over de ruime uitleg die vaak aan gerechtvaardigd belang wordt gegeven, waarbij buiten mensen om gegevens worden verzameld, bijvoorbeeld door het apparaat of de software uit te lezen, of waarbij mensen gedwongen worden om onnodig gegevens te verstrekken.