Het vertrouwen in de overheid is de afgelopen week flink geschonden door het Openbaar Ministerie en de Koninklijke Marechaussee, vanwege waarschuwingsbrieven die zijn verzonden aan mensen die niets hebben misdaan.

Een van degenen die een dergelijke brief ontving, was Kirsten Verdel, die het epistel op twitter publiceerde [1]:

Zij kreeg deze dreigende brief terwijl zij helemaal niet bij de demonstratie was geweest.

Bij RTL verscheen over deze affaire het artikel Niet bij klimaatdemonstratie, toch ‘intimiderende’ brief OM: ‘Hoe dan?’. Daarin wordt beschreven dat Verdel  niet de enige was die ten onrechte een dergelijke brief kreeg.

Inmiddels heeft Verdel een nette brief gekregen dat een en ander wordt onderzocht. Het neemt niet weg dat het Openbaar Ministerie en de Koninklijke Marechaussee hier een zeer scheve schaats hebben gereden en het vertrouwen in de Nederlandse rechtsstaat hebben geschaad. Rondom demonstreren gebeuren in Nederland vaker vreemde zaken [2].

Deze affaire laat zien dat het vertrouwen in de Nederlandse overheid niet voor niets is afgenomen [3]. Lees in dit verband het artikel in het NRC over de AIVD-publicaties over ‘anti-institutionele extremisten’ [4], waarin Renske Leijten en Nicole Temmink, (ex-)fractieleden SP, worden geciteerd:

Met rapporten over ‘anti-institutionele extremisten’ zet de AIVD ten onrechte burgers in de hoek die zeer slechte ervaringen hebben met de overheid, zeggen de SP’ers Leijten en Temmink.

Als het Openbaar Ministerie en de Marechausse hebben lopen prutsen hoort er wat te zwaaien!

Noten

[1] Kirsten Verdel schreef op twitter:

Dit is eh… een intimiderende brief van het Openbaar Ministerie, die ik vandaag bij thuiskomst vond. Gericht aan mij (naam zoals in paspoort). Het enige is: ik was 5 november 2022 niet bij een demonstratie op Schiphol, maar bij een binnenspeeltuin en een bruiloft elders. ?!?!

In een later bericht meldt zij dat zij een brief van het OM heeft gekregen dat een en ander wordt onderzocht:

Update: ik heb zojuist per mail reactie gekregen van de Landelijk Coördinerend Luchtvaartofficier van Justitie. Keurige reactie lijkt me, nu dus het onderzoek afwachten. https://t.co/sn73nnlz8f pic.twitter.com/OBEZQmuNTc

— Kirsten Verdel (@locuta) July 25, 2023

Dat is verheugend, maar het optreden van het OM blijft laakbaar.

[2] Artikel in De Groene over ondergraving door de overheid van het demonstratierecht, intro:

Zelfs gegevens van familie van demonstranten worden opgevraagd
Gegevens van demonstranten en hun familie worden voortdurend opgevraagd door de politie. Het recht op betoging is in het geding, zeggen experts.

Dergelijke praktijken zijn bij meer overheden aan de orde, zie bijvoorbeeld dit blog over Engelse praktijken: persoonsgegevens inzake een 91-jarige actievoerder worden rechtmatig opgeslagen in de  ‘Domestic Extremism Database‘, terwijl hij geen terrorist is.
Zie mijn blog over het bericht van Amnesty van november 2022 over een rapport (pdf) waarin wordt aangekaart dat het demonstratierecht in Nederland wordt ondergraven.

[3] Lees in dit verband ook mijn blog over de kritiek van Algemene Rekenkamer en Nationale Ombudsman: De Haagse beleidsmakers zijn het contact met de burger kwijt. Zie voorts recent: Overheid scoort laag op integriteit en openheid, Publiek Denken, 20 juli 2023, over het rapport Government at a Glance van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), al lijkt dat niet over onderwerpen als demonstratierecht te gaan.

[4] Artikel Kees Versteegh, ‘De AIVD waarschuwt voor polariseren, maar doet dat zélf door van alles op één hoop te gooien’ (betaalmuur), 24 juli 2023.

Aanvulling 22 augustus 2023
Lees over het vervolg op het bovenstaande:

Dag allen, ik heb een update, zet je schrap voor wat… gekkigheid.

Eén van de andere mensen die een brief had gekregen ivm vermeende aanwezigheid op Schiphol is vorige week uitgenodigd op gesprek bij de Koninklijke Marechaussee. Er werd gebeld of dat kon, de vólgende dag (!) 1/ https://t.co/sn73nnlz8f

— Kirsten Verdel (@locuta) August 21, 2023

Ze vertelt over de ervaringen van een ander persoonsverwisselingsslachtoffer. Ook Verdel krijgt zo’n merkwaardige uitnodiging, gevolgd door een bericht van het OM:

Inmiddels heb ik een mailtje gehad van de Officier van Justitie, die mee heeft gelezen op Twitter vandaag…. morgen maar even bellen dus… #soap https://t.co/5CTt22OciH pic.twitter.com/z05FG4DoNL

— Kirsten Verdel (@locuta) August 21, 2023

Probeert de Marechaussee te doen alsof zij geen ernstige flater hebben begaan? Belachelijk dat ‘verdachten’ moeten bewijzen dat ze er niet waren