Bart Custers, hoogleraar [*], schreef in Trouw een opinie over de zwarte lijsten praktijken van de verzekeraars: Nederlandse verzekeraars spelen voor aanklager en rechter tegelijk. Daarin legt hij uit dat verzekeraars samen een zwarte lijst bijhouden met fraudeurs en dat er de nodige mensen ten onrechte op de lijst komen. Dat komt door het volgende:

Ten eerste bepalen de verzekeraars wat de straf is en ten tweede bepalen verzekeraars wie er op de lijst komt, soms zonder deugdelijk bewijs.

en:

Daar komt bij dat verzekeraars een belang hebben bij het registreren van twijfelgevallen, om verdere schade te voorkomen. In het strafrecht geldt echter het onschuldbeginsel: iemand is onschuldig tot het tegendeel wordt bewezen.

Overige worden alle claims die bij verzekeraars worden gemeld centraal geregistreerd.

Custers is van mening dat de rechtsbescherming moet worden verbeterd, onder meer door te zorgen dat mensen pas op de zwarte lijst worden gezet nadat een onafhankelijke instantie naar het bewijs heeft gekeken.

Tot slot
Ik ben het volledig eens met de voorstellen van Custers. Zelf heb ik gezien bij cliënten dat financiële instellingen onzorgvuldig communiceren over plaatsing op de zwarte lijst en dat er soms van verkeerde veronderstellingen wordt uitgegaan.

Het is naast een laagdrempelige rechtsbescherming door de burgerlijke (kanton)rechter dringend nodig dat er een financiële ombudsman komt die ook klachten waar geen rechtszaak van komt in ontvangst kan nemen.

[*] Hoogleraar law & data science aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden.

Meer informatie:

• Eerder besteedde ik aandacht aan de zwarte lijsten stichting van de verzekeraars in: AVG-naleving door de stichtingen in de financiële sector | inzage- en correctierecht AVG, 6 augustus 2020, en Stichting CIS van de verzekeraars | handelsnaam die niet in het handelsregister is te vinden bij deze stichting, 30 december 2019.
• Verder schrijf ik over het Protocol Incidenten Waarschuwings­systeem Financiële Instellingen (PIFI) en over de zwarte lijsten van financiële instellingen.