Financiële ondernemingen [1] lijken het heel gewoon te vinden om handtekeningen te vervalsen.
Zo werd in 2018 bekend dat hypotheekadviseurs van ABN Amro tuchtrechtelijk werden veroordeeld (blog) en vervalste – blijkens een uitspraak uit 2021 – een compliance medewerker van een bank de handtekening van de klant (blog).

Directie hypotheekadviesbedrijf vervalst handtekening
Onlangs stond in een artikel bij Amweb (betaalmuur) dat de directie van het hypotheekadviesbedrijf ZLH, dat volgens het Amweb artikel voorheen deel uitmaakte van de Zuyderleven Groep [2], de handtekening van een medewerker (hypotheekadviseur) had vervalst:

De directie van het kantoor knipte en plakte de handtekening op een arbeidscontract met relatiebeding, dat de adviseur in werkelijkheid nooit gezien had.

Tussenvonnis: “indicatoren … die er op duiden dat de handtekening … is gemonteerd middels ‘digitaal knip- en plakwerk’“
De uitspraak waarover Amweb spreekt kon ik op rechtspraak.nl niet vinden. Het tussenvonnis van de kantonrechter uit 2023 is wel bekend gemaakt [3]. Uit die uitspraak blijkt dat partijen van mening verschilden over de vraag of de hypotheekadviseur een relatiebeding had getekend (2.4).

De hypotheekadviseur komt met uitvoerige informatie met aanwijzingen dat van valsheid in geschrifte sprake is geweest en vermeldt dat er een poging is gedaan een forensisch deskundige in te schakelen, waaraan ZLH niet heeft meegewerkt. Die deskundige heeft op basis van de beschikbare gegevens al onregelmatigheden ontdekt,  aldus de kantonrechter, “[eiser01]” is de hypotheekadviseur (4.4), markering door mij:

– [eiser01] heeft Nationaal Forensisch Onderzoeksbureau B.V. (hierna te noemen: NFO) ingeschakeld om onderzoek te doen. NFO heeft ZLH verzocht om inzage in het originele document (van de scan van de arbeidsovereenkomst die op 3 februari 2021 door de gemachtigde van ZLH aan de gemachtigde van [eiser01] is gemaild), maar ZLH heeft niet gereageerd op dat verzoek.
– NFO heeft voormelde scan van de arbeidsovereenkomst onderzocht en in het (partij)deskundigenbericht (productie 10 bij dagvaarding) staat onder meer het volgende:
o “ vanwege de geringe kwalitatieve aspecten (van het onderzochte document, toevoeging door de kantonrechter) niet mogelijk is om met de hoogste mate van waarschijnlijkheid uitspraken te genereren ”
o “ zijn echter wel indicatoren waargenomen die er op duiden dat de handtekening in kwestie op de arbeidsovereenkomst is gemonteerd middels ‘digitaal knip- en plakwerk’’ ”
o “ Een indicatie van mogelijke manipulatie is onder meer de ‘afgeplatte’ lus rechtsboven in de handtekeningen (…) Deze afplatting duidt op een onnatuurlijk schrijfverloop (…) De afplatting kan ook veroorzaakt zijn door fouten tijdens het digitaal bewerken. Een soortgelijke waarneming wordt namelijk gedaan bij de andere op het betwiste document aanwezige handtekening. Ook in die handtekening (…) zijn afwijkingen te zien die indicatief zijn voor manipulatie. Er ontbreekt een stukje in de lus en er is een minimale afvlakking te zien. Daarnaast is gebleken dat tijdens het ‘opblazen’ van het document – hierbij wordt het document sterk uitvergroot – de handtekening significant aan kwaliteit inboet, terwijl de overige tekst op het betwiste document wel goed helder en scherp blijft. ”
– Op de scan van de arbeidsovereenkomst ontbreken de metadata, die een scanprogramma automatisch toevoegt aan een document, zoals datum en tijd van scannen.

Naar aanleiding hiervan (en de overige feiten) oordeelde de kantonrechter (4.6):

De kantonrechter is op grond van het voorgaande van oordeel dat er op dit moment aanwijzingen zijn dat (de handtekeningen op) de overeenkomst van 21 november 2017 vals zijn, maar dat staat (nog) niet met een redelijke mate van zekerheid vast. (…) ZLH wordt hierbij opgedragen om de te benoemen deskundige indien mogelijk te voorzien van de originele arbeidsovereenkomst en van andere door de deskundige gewenste stukken, zoals de overeenkomst(en) waarvan als productie 1 bij dagvaarding foto’s zijn overgelegd.

4.7 Gezien het voorgaande ziet de kantonrechter aanleiding een deskundige te benoemen (…)

Kennelijk is de uitkomst van dat deskundigenonderzoek vernietigend geweest voor ZLH.

Ik neem aan dat de directie van ZLH vanwege dit ‘antecedent’ problemen met de toezichthouder heeft. Misschien is het een goed moment om vervalsing van handtekeningen in de financiële sector aan de strafrechter voor te leggen, in plaats van het af te doen met de tuchtrechter.

Noten:

[1] Zie dit blog over de betekenis van het begrip ‘financiële onderneming’.
[2] Zuyderleven Groep B.V. heeft een vergunning van de AFM voor financieel advies, onder meer bij hypothecair krediet en schadeverzekeringen. De naam ZLH kon ik  bij de AFM niet vinden.
[3] Rechtbank Zeeland-West-Brabant 7 juni 2023.