De Nederlandse regering heeft plannen om de Nederlandse uitvoeringsregels van de Europese sanctieregelgeving te moderniseren. Onder de titel ‘Planning modernisering van het Nederlandse sanctiestelsel‘ is over dat onderwerp op 7 februari een brief aan de Tweede Kamer gestuurd. Daarin staat dat het kabinet meer tijd nodig heeft om een goed voorstel te maken:

In de zomerperiode zijn middels een preconsultatie delen van het wetsvoorstel opengesteld voor commentaar. Gelijktijdig zijn expertbijeenkomsten georganiseerd om betrokken partijen in staat te stellen nadere expertise in te brengen. Het doel hiervan was om eventuele knelpunten te adresseren door het, op transparante wijze, openstellen van de beleidsvorming. Bedrijven uit veel verschillende economische sectoren en partijen uit het maatschappelijk middenveld hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om hun inzichten naar voren te brengen, zowel gedurende de preconsultatie, als tijdens de expertbijeenkomsten als nadien.

Zoals aangegeven heeft het kabinet de wens om te komen tot een duurzame, effectieve(re) en uitvoerbare Sanctiewet. Dit geldt des te meer omdat de modernisering zal raken aan veel verschillende thema’s en zal gelden voor een groot aantal economische sectoren.

Hierbij is er een aantal vraagstukken, waar ook tijdens en sinds de preconsultatie aandacht voor is gevraagd. Deze hebben tot nieuwe inzichten geleid, die moeten worden meegenomen binnen het wetstraject, onder meer op de thema’s toezicht op instellingen (c.q. poortwachters), gegevensdelingen en het onderzoeken van het centraliseren van meldingen, mogelijk bij een centraal meldpunt.

Eerdere berichten op dit blog over de beoogde modernisering zijn hier te vinden.

Aanvulling 18 februari 2024 | AML Package
Het AML Package is relevant voor deze modernisering. In de brief daarover van 13 februari staat het volgende over de sanctieregelgeving:

Gerichte financiële sancties

Op aandringen van het Europees Parlement zijn er verschillende maatregelen over gerichte financiële sancties in het pakket opgenomen. Gerichte financiële sancties verplichten om de tegoeden te bevriezen van, en geen tegoeden beschikbaar te stellen aan, specifiek genoemde personen of entiteiten. Een voorbeeld hiervan is het grote aantal Russische personen of entiteiten die dat de EU onder zulke sancties heeft geplaatst sinds de inval van Rusland in Oekraïne. Nagenoeg alle EU- of VN-sanctieregimes bevatten gerichte financiële sancties, met vaak nog aanvullend sectorale sancties die zich bijvoorbeeld richten op financieringsverboden van specifieke financiële of economische sectoren. Hoewel gerichte financiële sancties meestal worden ingesteld op EU-niveau door middel van verordeningen, is de manier waarop hier uitvoering aan wordt gegeven momenteel niet voorgeschreven en is het aan de lidstaten om ervoor te zorgen dat private partijen hiermee niet in strijd handelen. Lidstaten dienen bijvoorbeeld zelf het toezicht nationaal in te richten.

Sinds 2002 geldt in Nederland het Sanctiewet-toezicht op private partijen die een belangrijke rol in het economische verkeer vervullen zoals financiële instellingen en trustkantoren. Dit toezicht is er mede op gericht om ervoor te zorgen dat deze instellingen in hun bedrijfsvoering voldoende rekening houden met sanctiemaatregelen, waaronder gerichte financiële sancties. Met de AMLverordening en AML-richtlijn zullen veel van de verplichtingen uit het antiwitwasraamwerk ook gaan gelden voor gerichte financiële sancties. Zo zullen poortwachters nu ook op grond van het anti-witwasraamwerk hun cliënten moeten screenen aan de hand van de lijst van gerichte financiële sancties en verscherpt clientonderzoek uitvoeren bij vermoedens van ontwijking of ontduiking van gerichte financiële sancties. Het bestaande Nederlandse Sanctiewet-toezicht, dat momenteel in het kader van de modernisering van het Nederlandse sanctiestelsel wordt herzien, zal in lijn moeten worden gebracht met de aankomende Europese verplichtingen, waaronder de voorstellen die zien op het tegengaan van niet-implementatie en ontwijking van gerichte financiële sancties. Daarnaast zullen de groepen instellingen die onder de Europese regelgeving gaan vallen ruimer zijn dan onder het huidige Sanctiewet-toezicht. Hiervoor geldt dat nader moet worden bekeken op welke wijze uitvoering zal moeten worden gegeven aan deze Europese regelgeving.