Op 12 maart a.s. organiseert het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) een lustrumcongres ‘Onder populistisch vuur. Als zelfs de rechtsstaat niet meer vanzelfsprekend is’. Eerder schreef het NJCM in de vooraankondiging:

Nee, we leven hier niet in Polen of Hongarije. Maar ook in ons land stapelen de bedreigingen van de rechtsstaat zich in een adembenemend tempo op: van initiatief wetsvoorstellen die kwetsbare groepen marginaliseren en grove inbreuken op onze privacy (want, tja, wie niets te verbergen heeft…) tot het uithollen van de rechtsbescherming door steeds verdergaande technologieën en het verhogen van de drempel tot een eerlijke rechtsgang.
Ofwel: ook deze tijd vraagt om een juridische beroepsgroep die opstaat voor mensenrechten en voor de rechtsstaat.
Daarover gaan we in gesprek met een aantal eloquente juristen uit binnen- en buitenland.

Op 29 januari jl. ontvingen de leden nadere informatie over dit evenement:

Het congres zal in het teken staan van de politieke ontwikkelingen van de afgelopen jaren en de bedreiging die dit kan opleveren voor de democratische rechtsorde, belicht vanuit een mensenrechtelijk perspectief. Na een algemeen deel zal het onderwerp verder worden uitgediept in verschillende themasessies:

– ‘De rechtspraak onder vuur’: hoe kan worden voorkomen dat onder populistische invloed ook de rechtspraak politiek wordt opgevat; Hoe kan de rechtspraak haar onafhankelijkheid waarborgen als zij betrokken wordt in het politieke debat?

– ‘Uitingsvrijheid in een wereld van desinformatie’: is het recht op het vergaren van informatie voldoende gewaarborgd in een tijd waarin  iedereen online informatie kan delen en feit niet meer van fictie is te onderscheiden? Hoe verhoudt het recht op vrije meningsuiting zich tot deze ontwikkelingen?

– ‘Nieuwe technologie: zegen of vloek?’: wat zijn de schaduwzijden van nieuwe technologieën en is onze rechtsstaat daartegen bestand/hoe kunnen wij ons daartegen wapenen?

– ‘Mensenrechten zijn een vies woord geworden’: hoe worden mensenrechten beleefd en uitgedragen in ‘de politiek’ en wat kan de overheid  doen om mensenrechten te (blijven) beschermen?

Elk thema zal worden ingeleid door een spreker, gevolgd door een discussie met de aanwezigen. Onder hen verwachten wij een breed scala aan juristen, waaronder academici, advocaten, studenten, rechters, officieren van justitie, bestuurders, volksvertegenwoordigers en andere bij wetgeving betrokken personen. De uitkomsten van de themasessies neemt het NJCM mee om een constructieve bijdrage te kunnen leveren aan het publieke debat en wet- en regelgeving die raakt aan deze onderwerpen. Daarnaast worden de bijdragen aan het congres gepubliceerd.

Meer informatie: aankondiging op de NJCM-site.

Ondergraving van de rechtspraak in Nederland
Over de ondergraving van de rechtspraak in Nederland verschenen de afgelopen tijd veel artikelen, onder meer:

• Herman Tjeenk Willink over de politieke aanval op de rechter, Doet de wetgever nog recht? (De Groene).
• Rob Jetten en Maarten Groothuizen, Wie rechters onder vuur neemt, vernietigt tegenmacht (NRC).

Gaat Nederland Polen achterna? Zie:

• 1460 Days Later: Rule of Law in Poland R.I.P. (Part I) en
• 1460 Days Later: Rule of Law in Poland R.I.P. (Part II)

door Laurent Pech en Patryk Wachowiec.

Twitter:

Dag Paul Cliteur @fvdemocratie Thorbecke was niet tegen een ‘toetsingsrecht’ maar tegen een toetsingsverbod voor rechters (Aanteekening, 1839). Dat weet je toch nog wel? Je schreef er in 1991 zo’n mooi stuk over. Hartelijks https://t.co/IuQIAJJjtg https://t.co/gssPQUupsp

— Marc de Werd (@EuropeanCourts) January 29, 2020

Deze rechter herinnert ons aan het nabije verleden:

Vandaag, 75 jaar geleden, werd concentratiekamp Auschwitz bevrijd. Onder andere dit kamp is symbool geworden voor de miljoenen mensen die door Hitlers Derde Rijk werden vermoord. Maar hoe kwam Hitler aan de macht? Niet door een staatsgreep, maar via wetgeving. Een draadje. (1/17) pic.twitter.com/BJDusiICUr

— Rechter Jos (@rechterjos) January 27, 2020

Opmerkelijk is dat de publieke omroep een podium biedt aan een anti-democratische politicus:

Thierry #Baudet (@thierrybaudet) wil de rechtsspraak in Nederland veranderen. Rob #Jetten (@RobJetten) ziet er niets in en vindt het zelfs gevaarlijk. #Nieuwsuur pic.twitter.com/un9z8QyQ9A

— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) January 29, 2020

Niet iedereen is daar enthousiast over:

Een debat over de onafhankelijke rechtspraak… What’s next @Nieuwsuur een debat over de vraag mensenrechten ook moeten gelden voor mensen met een andere huidskleur? #bah https://t.co/2aDpwTwbCI

— Correctietik (@Correctietik) January 29, 2020