In 2022 is toegezegd dat onderzoek zou worden gedaan naar uitbreiding van de bevoegdheden van de Nationale ombudsman. Recent heeft de minister van BZK een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over de stand van zaken met betrekking tot de verkenning bevoegdheden Nationale ombudsman (‘No’).

Aanleiding voor de verkenning is dat veel taken die door burgers worden beleefd als overheidstaken worden uitgevoerd door private organisaties:

Denk bijvoorbeeld aan gemeenten die de feitelijke uitvoering van een wettelijke taak hebben overgedragen aan een private organisatie. In de praktijk blijkt dat het voor burgers niet altijd duidelijk is waar zij terecht kunnen met een klacht over de uitvoering van deze overheidstaken. Vanuit het burgerperspectief is er één overheid, maar zo is de overheid vaak formeel niet georganiseerd. Ook kan de uitvoering van een overheidstaak door een private partij ertoe leiden dat de burger niet bij de No terecht kan voor het bewerkstelligen van een oplossing van het probleem (via een interventie van de No) of een onafhankelijk oordeel over de behoorlijkheid van het handelen van de private uitvoerder.

De Venetië-Commissie van de Raad van Europa heeft zich in een advies uit 2019 over het onderwerp uitgelaten, aldus de brief:

De Venetië-Commissie van de Raad van Europa heeft in 2019 in de Principles on the Protection and Promotion of the Ombudsman Institution (hierna: de Venice Principles) gesignaleerd en aanbevolen dat de No, naast zijn competentie ten aanzien van de overheid, bevoegd zou moeten zijn ten aanzien van alle voorzieningen die te maken hebben met de uitvoering van een overheidstaak, ongeacht of die door de nationale overheid, lokale overheden, staatsorganen of private partijen wordt uitgevoerd. Deze aanbeveling geeft de gewenste oplossingsrichting aan, maar vraagt wel om een nadere afbakening van wat onder een overheidstaak wordt verstaan.

Lees verder de brief over de nadere verkenning die wordt uitgevoerd. De minister streeft er naar begin 2026 de eerste contouren van een oplossingsrichting te schetsen.