Uit berichten van notarissenorganisatie KNB blijkt dat de verwachting is dat met ingang van 1 augustus 2021 bv’s digitaal kunnen worden opgericht. Op 17 juli jl. verscheen onderstaand bericht op de KNB-site:

Online oprichting bv mogelijk per 1 augustus 2021
17-07-2019

Vanaf 1 augustus 2021 moet het mogelijk zijn online een bv op te richten. Dit blijkt uit de Europese Richtlijn digitalisering oprichting en inschrijving van kapitaalvennootschappen. Die is op 11 juli geplaatst in het Publicatieblad van de Europese Unie. De digitale oprichting van een bv gaat mogelijk via een digitale notariële akte.

Op grond van de richtlijn (pdf) moeten lidstaten het mogelijk maken dat bepaalde kapitaalvennootschappen langs digitale weg kunnen worden opgericht. In Nederland gaat het in ieder geval om bv’s. Volgens minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming zal bij de implementatie van de richtlijn zoveel mogelijk worden aangesloten bij het al bestaande systeem, dus inclusief een rol van de notaris bij de oprichting van een bv. Dit heeft Dekker onlangs laten weten in antwoord op Kamervragen. ‘Mede in het kader van de implementatie van de richtlijn, wordt daarom de mogelijkheid om de digitale oprichting van bv’s in Nederland te laten plaatsvinden via een digitale notariële akte uitgewerkt’, aldus de minister.

Digitale identificatie en ondertekening
Op grond van de richtlijn moeten bv’s volledig online kunnen worden opgericht zonder dat de oprichters voor de notaris moeten verschijnen. Naast een digitale akte zullen daarom ook digitale identificatie en digitale ondertekening mogelijk moeten worden gemaakt. Daarbij zijn een betrouwbaar digitaal identificatiemiddel en een betrouwbare digitale handtekening van groot belang. Mede om digitale oprichting van bv’s mogelijk te maken, werkt de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) aan de ontwikkeling van deze digitale instrumenten onder de (werk)naam NotarisID.

Voorkoming van fraude en misbruik
Digitalisering staat bij de KNB hoog op de agenda. Om tot (verdere) digitalisering van (registratie)processen en innovatie in de vastgoed- en vennootschapsketen te komen, pleit de KNB al langer voor introductie van een digitale notariële akte. Dat wil zeggen: een akte die in plaats van op papier als digitaal document wordt ondertekend. Hiermee en met inzet van videoconferentie, digitale identificatie en digitale ondertekening kan het notariaat goed voldoen aan volledige online oprichting van bv’s, met de maatschappelijk relevante notariële waarborgen van rechtszekerheid en rechtsbescherming en voorkoming van fraude en misbruik.

NotarisID
De voorzitter van de KNB, Nick van Buitenen, heeft op 19 juli jl. in een bericht aan het notariaat laten weten dat in Nederland ook bij digitale oprichting de notaris een essentiële poortwachtersfunctie zal behouden. Bij de totstandkoming van een digitale notariële akte (‘DNA’) is essentieel dat digitale identificatie en digitale ondertekening op zekere wijze plaats vinden. Daarbij speelt authenticatie door middel van een veilig digitaal instrument een grote rol. Het notariaat is zelf met zo’n instrument bezig, het ‘NotarisID’.

Meer informatie over het NotarisID:

• NotarisID, website, met onder meer een korte inleiding over het ID. Er is ook een twitteraccount.
• De innoverende poortwachter, KNB 4 mei 2019
• NotarisID vervangt onveilig DigiD, Lex van Almelo, 9 oktober 2014.

Dit artikel verscheen eerder op het ondernemingsrechtweblog.

Zie ook dit bericht van 22 mei 2018 op het ondernemingsrechtweblog en lees ook de consultatiereacties en het commentaar van KNB:

Eveneens op 18 mei jl. is een andere consultatie over Europese ondernemingsrechtelijke plannen gestart. Deze consultatie betreft het Richtlijnvoorstel digitalisering oprichting en inschrijving van kapitaalvennootschappen.

IT-optimisme | online registratie
Het voorstel straalt een groot optimisme uit over de mogelijkheden van de IT. De Europese Commissie denkt dat het online registreren van vennootschappen grote besparingen zal opleveren, maar denkt kennelijk niet na over feit dat de IT waarmee dit gerealiseerd moet worden, zeer duur is. Zie bijvoorbeeld artikel 13 septies over online registratie van vennootschappen.

One-size-fits all | modelstatuten
One-size-fits-all is een ander stokpaardje van de Europese Commissie: in artikel 13 octies wordt voorgesteld om modelstatuten ter beschikking te stellen. Dan wordt het voor aanvragers wel heel gemakkelijk om de verkeerde statuten te kiezen. Ik ben dan ook benieuwd wat het notariaat en de Commissie Vennootschapsrecht van de voorstellen vinden. De KNB schreef al over het voorstel.

Tekst artikelen 13 septies en 13 octies van het richtlijnvoorstel

Onderstaand de Nederlandse versies van de genoemde teksten:

Artikel 13 septies
Online registratie van vennootschappen

1. De lidstaten zorgen ervoor dat vennootschappen volledig online kunnen worden geregistreerd zonder dat de aanvragers of hun vertegenwoordigers zich daarvoor fysiek moeten aanmelden bij een bevoegde autoriteit of een andere persoon of instantie die de registratieaanvraag behandelt, met inachtneming van het bepaalde in artikel 13 ter, lid 4. De lidstaten kunnen evenwel besluiten om voor de in bijlage I genoemde vennootschapsvormen niet te voorzien in registratieprocedures die volledig online kunnen worden afgewikkeld.

2. De lidstaten stellen nadere voorschriften voor de online registratie van vennootschappen vast, onder meer inzake het gebruik van de in artikel 13 octies bedoelde modellen en inzake de documenten en gegevens die vereist zijn om een vennootschap te registreren. In het kader van deze voorschriften zorgen de lidstaten ervoor dat de online registratie kan worden verricht door middel van de indiening van informatie of documenten in elektronische vorm, met inbegrip van elektronische kopieën van de documenten en gegevens als bedoeld in artikel 16 bis, lid 4.

3. De in lid 2 bedoelde voorschriften hebben ten minste betrekking op: (a) de procedures om de handelingsbekwaamheid van de aanvragers en hun bevoegdheid om de vennootschap te vertegenwoordigen, te waarborgen; (b) de middelen om de identiteit te verifiëren van de personen, of hun vertegenwoordigers, die de vennootschappen registreren; (c) de verplichting voor de aanvragers om gebruik te maken van vertrouwensdiensten als bedoeld in Verordening (EU) nr. 910/2014.

4. De in lid 2 bedoelde voorschriften kunnen ook betrekking hebben op:
(a) de procedures om de rechtmatigheid van het doel van de vennootschap te waarborgen;
(b) de procedures om de rechtmatigheid van de naam van de vennootschap te waarborgen;
(c) de procedures om de rechtmatigheid van de oprichtingsakten te waarborgen, onder meer via een controle van het correcte gebruik van de modellen;
(d) de procedures om de benoeming van de bestuurders te verifiëren, rekening houdend met de diskwalificatie van bestuurders door bevoegde autoriteiten van andere lidstaten;
(e) de procedures om een notaris of een andere door de lidstaat gemachtigde persoon of instantie te betrekken bij de indiening van een registratieaanvraag;
(f) de omstandigheden waarin online registratie kan worden uitgesloten wanneer het aandelenkapitaal van een vennootschap moet worden uitgekeerd in natura.

5. De lidstaten laten de online registratie van een vennootschap niet afhangen van het voorafgaand verkrijgen van een vergunning of machtiging, tenzij zulks onontbeerlijk is voor een passende controle van bepaalde activiteiten als vastgelegd in het nationale recht.

6. Wanneer in het kader van de procedure voor het registreren van een vennootschap aandelenkapitaal moet worden uitgekeerd, zorgen de lidstaten ervoor dat de betrokken bedragen overeenkomstig artikel 13 quinquies online kunnen worden overgemaakt naar een bankrekening van de bank die in de Unie actief is. Bovendien zorgen de lidstaten ervoor dat het bewijs van deze overmakingen ook online kan worden verstrekt.

7. De lidstaten dragen er zorg voor dat de online registratie wordt afgewikkeld binnen een termijn van vijf werkdagen te rekenen vanaf de meest recente van de volgende data:
(a) de datum van ontvangst van alle vereiste documenten en gegevens door een bevoegde autoriteit of, in voorkomend geval, door een persoon of een instantie die krachtens het nationale recht gemachtigd is om de aanvraag tot registratie van een vennootschap in te dienen;
(b) de datum van betaling van een registratievergoeding, de datum van betaling van aandelenkapitaal in contanten, of de datum van betaling van aandelenkapitaal overeenkomstig het nationale recht, indien het aandelenkapitaal in natura moet worden uitgekeerd.
Als deze termijn in naar behoren gemotiveerde uitzonderlijke omstandigheden niet in acht kan worden genomen, zorgen de lidstaten ervoor dat de aanvrager onmiddellijk in kennis wordt gesteld van de redenen voor de vertraging.

Artikel 13 octies
Modellen voor de registratie van vennootschappen

1. De lidstaten stellen de modellen voor de in bijlage IIA genoemde vennootschapsvormen ter beschikking op registratieportaalsites of -websites die deel uitmaken van de digitale toegangspoort. De lidstaten kunnen online ook modellen ter beschikking stelen voor de registratie van vennootschapsvormen die in bijlage II, maar niet in bijlage IIA worden vermeld.

2. De lidstaten zorgen ervoor dat de aanvragers de in lid 1 van dit artikel bedoelde modellen kunnen gebruiken in het kader van de in artikel 13 septies bedoelde online registratieprocedure. Indien de modellen door de aanvrager zijn gebruikt in overeenstemming met de regels als bedoeld in artikel 13 septies, lid 4, onder c), in voorkomend geval, wordt ervan uitgegaan dat is voldaan aan de in artikel 10 vastgelegde eis om de oprichtingsakte van de vennootschap bij authentieke akte te verlijden.

3. De lidstaten stellen deze modellen ten minste beschikbaar in een officiële taal van de Unie die zoveel mogelijk grensoverschrijdende gebruikers in grote lijnen begrijpen.

4. De inhoud van de modellen valt onder het nationale recht.

Meer informatie

Consultatie

• Aankondiging consultatie 18 mei 2018
• Bijlage bij de consultatie: Richtlijnvoorstel, Nederlandstalige versie (pdf)
• Bijlage bij de consultatie: Effectenbeoordeling Nederlandstalige samenvatting
• Bijlage bij de consultatie: Effectenbeoordeling compleet (Engelstalig)

Overige informatie

• Eerder bericht over de Europese plannen, met meer vindplaatsen
• Bericht KNB 3 mei 2018